Shumë njerëz i njohin blunë dhe të bardhën si ngjyrat ikonike të Greqisë. Këto janë ngjyrat e flamurit. Ato janë gjithashtu ngjyrat e dritës së detit dhe qiellit, të cilat janë sinonim i Mesdheut të bukur.
Megjithatë, në ishuj, ngjyrat karakteristike të shtëpisë blu dhe të bardhë nuk bazohen në simbolikën e ngjyrave brenda Greqisë. Në fakt, ka disa arsye pas këtij tipari ikonik të arkitekturës ishullore greke. Shumë shtëpi në ishuj si Mykonos, Santorini, Paros dhe Naxos ishin ndërtuar fillimisht prej guri. Ky ishte një vendim praktik pasi druri nuk ishte i lehtë për t’u gjetur në ishujt shkëmborë të Egjeut.
Megjithatë, terreni shkëmbor është me ngjyrë më të errët. Ky ishte një problem gjatë verës greke me diell. Drita e diellit që godet shtëpitë do të përthithej nga guri i errët, duke e bërë brendësinë e padurueshme të nxehtë.
Prandaj, banorët filluan t’i lyejnë gurët me ngjyrë të bardhë për të ftohur hapësirat e brendshme. Procesi ishte i suksesshëm, duke rezultuar në shtëpi më të freskëta dhe më të rehatshme në ishuj.
Në vitin 1938, një urdhër kombëtar vendosi që shtëpitë e ishullit të lyheshin blu dhe të bardhë. Në atë kohë, Greqia vuante nga një epidemi kolere gjatë diktaturës së Joanis Metaksas. Në përpjekje për të frenuar sëmundjen, ai urdhëroi qytetarët që të lyejnë shtëpitë e tyre. Kjo mund të tingëllojë e çuditshme sot, por gëlqerja e përdorur për të lyer shtëpitë përmbante gur gëlqeror. Qytetarët e Greqisë i lyenin në këtë mënyrë shtëpitë e tyre për t’i dezinfektuar dhe për të reduktuar përhapjen e kolerës.
Edhe pse bluja është ngjyra më e zakonshme për dyert dhe dritaret, nuk është e vetmja. Në fakt, nëse ecni nëpër shumë prej ishujve, do të vini re thekse të së kuqes, jeshiles dhe kafesë, përveç blusë. Gjithçka varet nga çmimi. Peshkatarët dhe marinarët e tjerë lyenin dritaret dhe dyert e tyre me atë që kishte mbetur pas lyerjes së varkave të tyre. Për shkak të përbërësve të saj, bluja ishte zakonisht ngjyra më e lirë në dispozicion.
Bukuria e ngjyrave të shtëpive ishullore greke u bë e detyrueshme gjatë diktaturës ushtarake që mori pushtetin në Greqi në vitin 1967. Regjimi besonte se këto ngjyra do të frymëzonin patriotizmin dhe do të pasqyronin nacionalizmin grek. Më në fund, në vitin 1974, u miratua një ligj që detyronte lyerjen e shtëpive të ishullit grek në blu dhe të bardhë.
Edhe pse këto rregulla tani janë zbutur, ngjyrat e kaltër e të bardhë të ishujve grekë janë bërë një joshje e madhe për turistët. Prandaj, shumë banorë të ishullit ende i lyejnë shtëpitë e tyre me këto ngjyra. Në thelb, për arsye praktike ata filluan t’i përdorin këto ngjyra dhe sepse ato janë të mira për turizmin.
