Kur fëmija është shumë i vogël, prindërit kanë tendencë të kenë shumë frikë për mirëqenien dhe shëndetin e të voglit të tyre.
Ata përpiqen të mendojnë saktësisht se çfarë dëshiron fëmija e tyre dhe çfarë është ajo që mund t’i shkaktojë siklet.
Por si mund t’i kuptoni foshnjat pa përdorur fjalë? Ekspertët përshkruajnë 3 metoda kryesore që mund të ndihmojnë foshnjat të komunikojnë me të rriturit.
E qara është mënyra kryesore me të cilën një foshnjë shpreh nevojat gjatë 4 muajve të parë të jetës. Por si mund ta kuptojnë prindërit nëse foshnja qan për shkak të urisë, dhimbjes apo ndonjë gjëje tjetër?
- Një e qarë për thirrje. Bebja ka qenë vetëm për një kohë të gjatë dhe tani dëshiron që prindërit ta marrin. Ata vazhdimisht bërtasin qajnë 5-6 sekonda dhe më pas pushojnë për 20 sekonda sikur po presin rezultatet. Nëse prindi nuk përgjigjet, atëherë ky cikël përsëritet disa herë derisa qarja të bëhet e vazhdueshme.
- Një e qarë për shkak të urisë. Mund të fillojë me një të qarë thirrëse, por nëse fëmija nuk është marrë dhe ushqyer, thirrja do të vazhdojë dhe do të bëhet histerike. Fëmija mund të rrotullojë gjithashtu kokën, duke bërë zhurma si pllaq-plluqje me gojën e tyre.
- Një e qarë për shkak të dhimbjes. Kjo e qarë do të jetë monotone, me zë dhe konstante. Periodikisht, do të ketë shpërthime histerike që tregojnë se dhimbja rritet. Megjithatë, nëse foshnja po sëmuret, e qara mund të jetë gjithashtu monotone, por e qetë, sepse nuk kanë fuqi të mjaftueshme për të bërë zhurma të forta.
- Një e qarë për shkak të proceseve fiziologjike. Edhe gazrat, urinimi ose jashtëqitja fillimisht mund të shkaktojnë siklet tek një foshnje. Ky lloj i të qarit i ngjan rënkimeve dhe angullimave.
- Një e qarë për shkak të pagjumësisë. Kur fëmija dëshiron të flejë, por nuk mund të bjerë në gjumë për ndonjë arsye, klithma e tyre do të tingëllojë si një angullimë e ndjekur nga zhuritje. Foshnja gjithashtu do të fshijë sytë dhe veshët.
- Një e qarë për shkak të parehatisë. Kjo e qarë është e acaruar dhe e përhershme dhe shpesh shoqërohet me nervozizëm. Kjo do të thotë se është koha për të kontrolluar pelenë e tyre ose se ata mund të kenë shumë ftohtë ose shumë nxehtë në rrobat e tyre.
Për më tepër, foshnjat shumë të vogla mund të qajnë kur duan të ndryshojnë mjedisin e tyre ose kur janë të irrituara ose të mërzitur.
Tingujt që ata bëjnë
Pediatrja australiane Priscilla Dunstan ka studiuar dhe hulumtuar tingujt e hershëm të fëmijërisë (deri në 3-4 muaj) për më shumë se 20 vjet. Mijëra foshnja të kombësive të ndryshme kanë marrë pjesë në eksperimentet e saj.
Priscilla mendon se tingujt e refleksit primar janë ndërkombëtarë. Pas mbarimit të 4 muajve, foshnjat fillojnë të bëjnë tingujt që kërkojnë komunikim, të cilat lidhen më shumë me nevojat fizike.
‘Fjalori’ i tingujve kryesorë përfshin:
- ‘Neh’ – “Unë jam i uritur!” Ky zë prodhohet kur foshnja e shtyn gjuhën e tyre deri në çatinë e gojës dhe që shkaktohet nga refleksi i thithjes së qumështit.
- ‘Eh’ – “Do të gogësij!” Ky tingull formohet kur ajri i tepërt fillon të lërë ezofagun e foshnjës dhe foshnja përpiqet ta lëshojë atë me lehtësi nga goja.
- ‘Owh’ – “Kam gjumë ose jam i lodhur!” Fëmija prodhon këtë ‘tingull të lodhjes’ duke i palosur buzët para se të qajë.
- ‘Heh’ – “Nuk ndihem rehat!” Ndjesitë e pakëndshme e bëjnë fëmijën të lëvizë dhe të hedhë duart dhe këmbët. Të gjitha këto lëvizje kontribuojnë në prodhimin e tingullit ‘Heh’, veçanërisht kur goja e foshnjës është pak e hapur.
- ‘Eairh’ – “Kam gazra dhe dhimbje barku!” Tingujt që bëjnë ata, bëhen shtohen dhe kthehen në një vajtim kur një foshnjë e shtyn barkun e saj dhe nxjerr frymën duke u përpjekur të heqë qafe dhimbjen.
Lëvizjet që ata bëjnë
Gjuha e trupit flet shumë për për mirëqenien e bebes:
- Harkimi i shpinës. Foshnjet nën moshën 2 muajshe shpesh e bëjnë këtë lëvizje kur iu përgjigjen dhimbjeve. Nëse fëmija e bën këtë veprim edhe pas ngrënies, kjo do të thotë se janë ngopur. Nëse shpesh e shihni fëmijën tuaj duke bërë këtë lëvizje gjatë ngrënies, mund të jetë një shenjë e zbaticës. Nëse foshnja është më e madhe se 2 muajsh, kjo lëvizje zakonisht tregon lodhje dhe humor të keq.
- Rrotullojnë kokën. Kjo është një lëvizje qetësuese për fëmijën. Ata mund ta bëjnë këtë para se të bien në gjumë ose kur janë rreth njerëzve të panjohur.
- Kapja e veshit. Në shumicën e rasteve, kjo lëvizje tregon se foshnja është duke eksploruar trupin e tyre. Ju duhet të konsultoheni me mjekun vetëm nëse kjo lëvizje ndiqet nga të qara dhe përsëritet shpesh.
- Shtrëngimi i grushtave të tyre. Kjo është një shenjë e urisë. Nëse arrini të vini re në kohë, ju mund të parandaloni qarjen e shkaktuar nga uria.
- Ngritja e këmbëve. Kjo është shenja e dhimbjes së barkut dhe dhimbjes. Foshnja po përpiqet të lehtësojë në mënyrë refleksive dhimbjen.
- Tërheqja e krahëve. Kjo lëvizje do të thotë se fëmija është frikësuar. Një tingull i zhurmshëm, drita e fortë, ose zgjimi i papritur mund të provokojnë refleksin e befasisë. Në këtë rast, fëmija duhet të qetësohet.
Pediatrit rekomandojnë që të flisni me fëmijën tuaj sa më shpesh që të jetë e mundur, duke i shpjeguar dhe duke i treguar gjithçka në mjedisin e tyre, edhe nëse duket se ende nuk kuptojnë asgjë.
Kjo do t’i ndihmojë ata që të fillojnë shpejt të komunikojnë me të dashurit duke përdorur tingujt dhe gjestet individuale, dhe gjithashtu i ndihmon ata të zhvillohen më mirë.
Ne ju urojmë fat dhe shpresojmë që ju ta keni të lehtë të kuptoni njëri-tjetrin!
