Komunizmi është një periudhë e errët e shoqërisë shqiptare, Megjithatë ai ka prodhuar aq shumë ngjarje sa gati-gati duket si një histori e krijuar nga filmat, pasi në ditët e sotme duket krejtësisht e pamundur. Historiani Kastriot Dervishi na sjell historinë e një gruaje gruaje, nënë e 5 fëmijëve, e cila është e dënuara që ka vuajtur më shumë në komunizëm. Lindur në Bzhetë të Shkodrës më 3.7.1911, banuese në Shtyllas të Fierit, ajo vuajti një dënim pa pasur asnjë faj. Sigurisht as kishte vrarë dhe as kish lënduar njeri.
Vuajti dënimet në të tria vendet e caktuara për gratë, në Punëtorinë Qendrore të Artizanalit në vitet 1964-1966, në Repartin nr.318 Qyteti Stalin (Kuçovë) në vitet 1966-1976 dhe në Repartin nr.318 Kosovë në vitet 1976-1985. Një regjim kriminal si ai i E.Hoxhës nuk kishte asnjë lloj mëshire as për gratë.
Procesi
U arrestua më 25.8.1963. U gjykua në një proces bashkë me tre persona të tjerë. U gjykua nga Gjykata Qarkut e Shkodrës. Pavarësisht se ishte analfabete u akuzua në bazë të nenit 64 të Kodit Penal (tradhtia ndaj atdheut). Me vendimin nr.38, datë 25.4.1964, gjykata i deklaroi fajtorë të gjithë. Personin kryesor e dënoi me vdekje pushkatim (u ekzekutua më 5.7.1964 në Tiranë), gruaja u dënua me 25 vjet burgim, dhe dy të tjerët e 15 vjet dhe 3 vjet burgim.
Periudha e vuajtjes së burgimit, sipas viteve:
1963-1985: 21 vjet, 7 muaj, 15 ditë
-Mosha në fillim të dënimit: 52 vjeç
-Mosha në mbarim të dënimit: 74 vjeç
(Copëz nga studimi për ata që vuajtën më shumë burgim në komunizëm. Janë identifikuar pjesa më e madhe e tyre).
