Studimi: Kostoja e inteligjencës në shëndetin mendor

Përvetësimi i aftësive komplekse njohëse ka ardhur me një kosto për shëndetin tonë mendor. Me inteligjencën, kanë evoluar mutacionet gjenetike të lidhura me çrregullimet psikiatrike. Kjo është hipoteza e një studimi të botuar në “Cerebral Cortex”, i cili gjurmoi prejardhjen evolucionare të gjenetikës njerëzore, duke zbuluar se mutacionet e lidhura me zhvillimin kognitiv pothuajse gjithmonë janë pasuar nga mutacione të lidhura me fillimin e problemeve mendore, si depresioni ose varësia nga alkooli.

“Përparimet kognitive mund të kenë ardhur me koston e bërjes së trurit tonë më të prekshëm ndaj çrregullimeve mendore”, shpjegon Ilan Libedinsky, koordinator i studimit.

Ekipi i studiuesve hetoi origjinën evolucionare të 33,000 varianteve gjenetike të pranishme te njerëzit bashkëkohorë dhe të lidhura me tipare të ndryshme, si aftësitë njohëse dhe gjendjet psikiatrike, si dhe karakteristikat fizike dhe shëndetësore si forma e syve dhe kanceri.

Shumica e këtyre varianteve u shfaqën midis tre milionë dhe katër mijë vjet më parë, me një shpërthim në 60,000 vitet e fundit, rreth kohës së emigrimit të madh të Homo sapiens nga Afrika.

Variantet që lidhen me aftësitë e përparuara njohëse u shfaqën relativisht kohët e fundit krahasuar me ato të tipareve të tjera. Në veçanti, ato që lidhen me inteligjencën fluide, ose aftësinë për të zgjidhur probleme të reja, u shfaqën afërsisht 500,000 vjet më parë.

“Vetëm” (në terma evolucionarë) mesatarisht 25,000 vjet më vonë, do të shfaqeshin variante të lidhura me problemet psikiatrike. Ky trend do të ishte përsëritur me kalimin e kohës. Në 50,000 vitet e fundit, për shembull, shfaqja e varianteve të lidhura me gjuhën është pasuar nga formimi i mutacioneve të tjera të lidhura me varësinë nga alkooli dhe depresionin.