LIGJET E BIZNESIT
Huazimi i parave për një mik, ose një anëtar të familjes mund të rëndojë marrëdhënien nëse nuk jeni të kujdesshëm. Pothuajse një e katërta e njerëzve që huazuan para, ose mbuluan një shpenzim grupi me shpresën për t’u rimbursuar, thonë se kjo ndikoi negativisht në marrëdhënien e tyre me palën tjetër, sipas sondazhit të Bankrate për tabutë financiare të vitit 2024.
Ndërsa një rregull i zakonshëm është që thjesht të mos prisni t’i merrni paratë pasi t’i huazoni, ka një mënyrë tjetër për të përballuar këtë dilemë pa rrezikuar financat tuaja: Vendosni kufij dhe komunikojini qartë ato.
“Vendosni nëse keni mundësi t’u jepni paratë dhe nëse nuk mundeni, mund të mos jeni vërtet në gjendje të ndihmoni. Ju nuk mund të fundosni anijen tuaj për të shpëtuar dikë tjetër”, thotë Aja Evans, terapiste e specializuar në terapi financiare.
Kjo nuk do të thotë që biseda është e lehtë, thotë Evans. Shpesh, miqtë e ngushtë, ose anëtarët e familjes mund të jenë të vetëdijshëm për gjërat për të cilat po shpenzoni para, si rrobat, ose pushimet dhe të gjykojnë se çfarë mund, ose nuk mund të përballoni. Por, është e rëndësishme t’i kujtoni vetes se askush nuk i njeh paratë tuaja më mirë se ju.
“Vetëm sepse ke para në llogarinë tënde nuk do të thotë që mund t’i japësh. Sidomos nëse e dini se fatura të tjera po vijnë”, thekson ajo.
Këtu është një shembull i një kufiri të shëndetshëm që mund të vendosni, kur ju kërkohet të huazoni para dhe si të menaxhoni fajin e mundshëm që mund të vijë, nëse thoni “jo”.
Jepni atë që mund të përballoni
Thënia e drejtpërdrejtë “jo”, kur një mik, ose anëtar i familjes kërkon para mund të jetë e vështirë, veçanërisht nëse i keni dhënë para hua në të kaluarën. Kjo është arsyeja pse është mirë të filloni me pak, thotë Evans. Një mënyrë për ta bërë këtë është të huazosh atë që mund të përballosh, edhe nëse është më pak se sa kanë kërkuar, thotë ajo.
Nëse një mik kërkon të marrë hua 100 dollarë, por ju e dini se dhënia e shumës së plotë do të ndikonte ndjeshëm në buxhetin tuaj, provoni të ofroni një shumë që është më e mundshme për ju, si p.sh. 20 dollarë ose 30 dollarë. Dhe ndërsa nuk i detyroheni domosdoshmërisht një shpjegim se pse nuk mund t’u jepni shumën e plotë që ata kanë kërkuar, mund të jetë e dobishme të komunikoni me ndershmëri detyrimet e tjera financiare që po menaxhoni, shpjegon Evans.
“Ky është një kufi i shëndetshëm, sepse, ndërsa ju mund të mos jeni në gjendje të jepni gjithçka që ata duan, ju po jepni atë që mundeni pa fundosur buxhetin tuaj”, thotë ajo.
Është në rregull të ndihesh fajtor
Është e zakonshme të ndihesh fajtor pasi refuzon t’i japësh para një miku, ose një anëtari të familjes edhe nëse je krenar për veten për vendosjen e kufirit, thotë Evans. Për t’u marrë me fajin, mund të jetë e dobishme të shkruani kufijtë tuaj financiarë dhe arsyet që po i vendosni ato.
Thuaj se dëshiron të rritësh kursimet e urgjencës duke shpërndarë çdo të ardhur shtesë në një llogari kursimi me rendiment të lartë. Kur e shkruani këtë qëllim, mund t’i referoheni lehtësisht kur dikush përpiqet t’ju bëjë të ndiheni fajtorë që nuk i keni dhënë para.
“Kujtojini vetes se çfarë po përpiqeni të arrini dhe pse,” thotë ajo. “Rendisni kufijtë tuaj në mënyrë që kur të shtyhen, dhe ata do të shtyhen, ju mund të ktheheni dhe të shikoni arsyen tuaj.”
Jo gjithmonë do t’ia dilni siç duhet dhe mund t’i dorëzoheni një kërkese për para, veçanërisht nëse është një anëtar i ngushtë i familjes, si prindi, ose vëllai, apo motra. Kur kjo të ndodhë, mund të jetë e dobishme të krijoni një listë të strategjive të përballimit që mund t’ju ndihmojnë të ndiheni më mirë.
“Lista është e pafund. Bëni një shëtitje me biçikletë, gatuani diçka, ujisni bimët tuaja. Lista vazhdon dhe vazhdon, por është mirë të kesh diçka që e di se do të ndihmojë në uljen e stresit pas një konfrontimi të mundshëm”, thotë ajo.
Në fund të fundit, ndonëse vendosja dhe ruajtja e kufijve tuaj financiarë mund të jetë e vështirë në afat të shkurtër, mund të shpërblehet në afat të gjatë dhe t’ju ndihmojë të përmbushni qëllimet tuaja financiare.
“Është shumë e vështirë, por është shumë e rëndësishme. Po ndihesh keq tani, por do të ndihesh mirë kur të jesh në gjendje të paguash për gjërat që të duhen”, shtoi Evans./ cnbc.com
