Kriza e prodhimit/ Bujqësia shqiptare më e nënfinancuara në rajon

Nga Aurora Sulce, Producente Ekzekutive për Biznesin në A2 CNN

Bujqësia është konsideruar nga të gjitha qeveritë si një sektor prioritar, por mbështetja me fonde nuk ka qenë kurrë e tillë. Ky sektor i ekonomisë ka vuajtur gjithmonë mungesën e financimeve, që ka detyruar fermerët të stepen në diversifikimin e kulturave bujqësore apo në rritjen e prodhimit.

Por sa para jepen për bujqësinë? Në buxhetin e këtij viti, fondet për Ministrinë e Bujqësisë ishin  14.1 miliardë lekë, me rënie 1.4 miliardë ose 9.3% kundrejt vitit 2023.

Tkurrja e financimeve nga buxheti ndodhi në një kohë kur u pezulluar programi IPARD 3 i Bashkimit Europian, për shkak të hetimit për abuzime me fondet.

146 milionë euro të destinuara për bujqësinë dhe që nuk do të përfitohen nga fermerët dhe agropërpunuesit.

Bujqësia shqiptare rezulton sot më e nënfinacuara në rajon. Për këtë sektor jepen vetëm 0.19% e Prodhimit të Brendshëm Bruto, shumë më pak se në vendet e tjera të rajonit dhe kundrejt mesatares së vendeve të Bashkimit Europian.

Por ndërsa merr fonde shumë më pak se vendet e tjera, pesha e bujqësisë në ekonominë shqiptare është së të paktën 6 herë më e lartë se mesatarja e Europës dhe trefishi i mesatares rajonale. Bujqësia jep 19% të PBB-sëk dhe në të janë punësuar mbi 540 mië persona ose 44% e totalit të të punësuarve në vend.

Për shkak të mungesës së fondeve, por edhe shumë problemeve të tjera të pazgjidhura në vite, bujqësia ndodhet aktualisht në krizë. Që nga fillimi i dekadës së kaluar, ritmet e rritjes së bujqësisë janë frenuar në mënyrë të vazhdueshme, por dy vitet e fundit, sektori më i madh i ekonomisë ka hyrë në trendin e rënies.

Vitin e kaluar, prodhimi në sektorin bujqësor shënoi rënie me 0.69%. Kjo ndodhi në një kohë kur ekonomia u rrit me 3.5%, cka dëshmon se sektori është lënë tashmë në rënie të lirë. E njëjta situatë ka vijuar edhe në tremujorin e parë të këtij viti, ku rënia përllogaritet në 0.31%.