The Economist: Shqipëria shkatërroi ndërtesat historike me bulldozer

Covid-19 ka qenë një thes i përzier për thesaret arkitekturore të Evropës. Gjatë vitit të parë të pandemisë, ndërtuesit në Greqi derdhën shtigje të gjera betoni rreth tempujve. Autoritetet thonë se ndërtimet përmirësojnë aksesin tek vendet turistike, por kritikët thonë se po shkaktojnë përmbytje. Por edhe vendet e tjera i kanë rrafshuar trashëgiminë.

Në maj të vitit 2020, qeveria shqiptare shkatërroi Teatrin Kombëtar në Tiranë për t’i hapur rrugë zhvillimit. Teatri ishte një ndërtesë modeste me tulla e ndërtuar në vitin 1939, por të apasionuarit pas tij e pëlqenin. Protestat e kishin bllokuar shembjen prej vitesh. Gjithashtu në vitin 2020 u rrëzua edhe y-Block në Oslo, një ikonë betoni e lakuar, e ndërtuar gjatë viteve 1960, megjithëse muralet e Pikasos u hoqën fillimisht nga objekti.

Dy monumentet e fundit ishin ndër shtatë objektet “më të rrezikuara” të listuara çdo vit nga Europa Nostra, një shoqatë kulturore. Pavarësisht nëse planifikuesit e qytetit kanë përfituar apo jo qëllimisht nga pandemia për të shkatërruar godinat, ka vende që rindërtojnë.

Projekti më i madh i Evropës për restaurimin është në Paris. Autoritetet duan të riparojnë katedralen Notre Dame, të dëmtuar nga një zjarr katastrofik në vitin 2019, përpara se qyteti të presë Lojërat Olimpike në 2024. Mosha dhe fama e kishës e bëjnë atë më pak të prekshme ndaj përmirësimeve të pamenduara mirë. Dhjetëra mijëra njerëz kanë dhuruar për restaurimin dhe duan të dinë se si po shpenzohen paratë e tyre. Ndërsa planet e modernizimit kanë shkaktuar polemika në media.

Marrë nga The Economist