LIGJET E BIZNESIT
Nga Blerta Brati, mjeke mikrobiologe në ISHP
Një vit më parë, bërja e pyetjes kufizohej me herezi, sepse kapja e Covid për herë të parë mund të ishte fatale, veçanërisht për të moshuarit ose personat me shëndet të dobët.
Sot, ne nuk jemi më me imunitet zero, pasi shumica dërrmuese e njerëzve janë vaksinuar ose tashmë kanë kapur virusin.
Ja disa nga shpjegimet e Profesoreve te nderuar…
Prof. Eleanor Riley, imunoog Universitetit d’Édimbourg.
Prof Adam Finn, keshilltar per vaksinat.
Anatomia e imunitetit!
Është e nevojshme të kuptojmë pak blloqet kryesore të sistemit tonë imunitar dhe virusin që ai sulmon.
Antitrupat dhe limfocitet T janë forca lëvizëse të sistemit imunitar i cili çliron trupin nga infeksionet.
Antitrupat ngjiten në sipërfaqen e virusit dhe e shënojnë atë për ta shkatërruar atë. Qelizat T gjejnë qeliza në trup që janë rrëmbyer nga virusi dhe i shkatërrojnë ato.
Pavarësisht nga të gjitha problemet që shkakton virusi, kemi nje thjeshtesi spektakolare.
Virusi ka proteinën e famshme spike e cila është çelësi që ai përdor për të hapur derën për qelizat në trupin tonë.
Dhe 28 proteina të tjera që i duhen për të rrëmbyer qelizat tona dhe për të bërë mijëra kopje të vetvetes. (Për krahasim, duhen rreth 20,000 proteina për të funksionuar trupi njeriut).
Ekzistojnë katër fusha kryesore për krahasimin e vaksinës dhe infeksionit natyror me virusin.
1.Madhesia! Sa sasi te virusit mëson të sulmojë sistemi imunitar!
Pas infektimit me virusin, ju merrni një përgjigje më të gjerë imune sesa vaksinimi.
Pavarësisht nëse keni marrë Moderna, Pfizer ose Oxford-AstraZeneca, trupi juaj mëson të dallojë vetëm një gjë: proteinën spike.
Kjo është pjesa kritike e virusit ndaj se cilit trupi duhet te prodhoje antitrupave.
Por nëse 28 proteinat e tjera do të ishin në shënjestër, qelizat T do të kishin shumë më tepër mundësi.
“Kjo do të thotë që me infeksion të rëndë imuniteti kundër varianteve të reja që shfaqen mund të jetë më i mirë, sepse nuk është i kufizuar në spike”, thotë profesori Riley
- Forca! Shkalla në të cilën ndalon infeksionin ose parandalon sëmundjet serioze!
Ne e dimë se ka pasur raste të njerëzve që kanë kapur virusin dy herë (ri-infeksion) dhe të tjerë që janë vaksinuar dhe kapur Covid (i njohur si infeksion i madh).
“Asnjëra nuk siguron mbrojtje të plotë kundër infeksionit, por imuniteti i arritur nga secili duket se ju mbron mjaft mirë kundër sëmundjeve serioze,” thotë profesori Finn i Universitetit të Bristol.
Nivelet e antitrupave janë, mesatarisht, më të larta rreth një muaj pas vaksinimit sesa pas infektimit. Sidoqoftë, ekziston një hendek i madh antitrupash midis njerëzve që janë asimptomatikë (që nuk prodhojnë shumë) dhe atyre me një sulm të rëndë Covid.
Përgjigja më e rëndësishme imune vjen nga njerëzit që kapën Covid dhe u vaksinuan më pas.
- Kohëzgjatja! Sa zgjat mbrojtja?
Nivelet e antitrupave kanë treguar se ulen me kalimin e kohës, edhe pse kjo mund të mos jetë e rëndësishme në parandalimin e sëmundjeve serioze.
Sistemi imunitar mban mend viruset dhe vaksinat në mënyrë që të reagojë shpejt ndaj infeksionit.
Ka “qeliza T të kujtesës” që mbeten në trup, dhe qelizat B mbeten gati për të prodhuar një rrjedhë të re të antitrupave sipas kërkesës. Ka dëshmi të përgjigjeve imune më shumë se një vit pas infektimit, dhe provat e vaksinave kanë treguar gjithashtu përfitim të qëndrueshëm.
“Sa i përket qëndrueshmërisë, ne jemi ende duke pritur për të parë,” shton profesori Peter Openshaë i Imperial College London.
- Vendndodhja! Ku gjendet imuniteti në trup?
Është e rëndësishme, hunda dhe mushkëritë përmbajnë një grup krejtësisht të ndryshëm të antitrupave (të quajtur imunoglobulina A) sesa imunoglobulinat G që maten në gjak.
Të parat janë më të rëndësishme si barrierë kundër infeksionit. Infeksioni natyror, sepse ndodh në hundë dhe jo përmes një injeksioni në krah, mund të jetë një rrugë më e mirë për këto antitrupa, dhe vaksinat e nasale gjithashtu janë duke u studiuar.
Profesori Paul Klenerman, i cili studion qelizat T në Universitetin e Oksfordit, shpjegon: “Vendndodhja e një infeksioni ndikon në cilësinë e jetës:” Vendndodhja e një infeksioni bën një ndryshim, edhe nëse është i njëjti virus, atëherë ne do të prisnim dallime të rëndësishme midis infeksionit natyror dhe vaksinave “.
Lind pyetja, ku është ekuilibri midis më shumë vaksinave dhe më shumë viruseve?
Eshtë vërtetuar qartë se të rriturit të cilët nuk kanë marrë asnjë dozë të vaksinës do të kenë mbrojtje më të fortë imune nëse vaksinohen, edhe nëse tashmë kanë kapur Covid.
Por lindin dy pyetje të mëdha:
1 – të rriturit e vaksinuar kanë nevojë për përforcim apo është e mjaftueshme ekspozimi ndaj virusit?
2 – a kanë nevojë fëmijët të vaksinohen apo një jetë e tërë takimesh i lejon ata të fitojnë një mbrojtje të mirë imune?
Ideja e rritjes së vazhdueshme të imunitetit gjatë gjithë jetës nuk është radikale në rastin e infeksioneve të tjera, të tilla si RSV (virusi respirator sincitar) ose katër koronaviruset e tjerë që infektojnë njerëzit dhe shkaktojnë simptomat e rrufes se zakonshme.
Sa herë që dikush ekspozohet, sistemi imunitar bëhet pak më i fortë, dhe kjo vazhdon deri në pleqëri, kur sistemi imunitar fillon të dobësohet dhe infeksionet bëhen përsëri problem.
“Nuk është vërtetuar, por mund të jetë shumë më e lirë dhe më e thjeshtë të lejosh që kjo të ndodhë sesa të kalosh gjithë kohën duke vaksinuar njerëzit,” thotë Profesor Finn, i cili paralajmëron se ne mund ta gjejmë veten “të mbyllur” në një cikël përforcimi “pa parë nëse është e nevojshme”!
Sidoqoftë, ai shton se argumenti në lidhje me fëmijët ishte “tashmë i fituar” sepse “40 deri 50% tashmë janë infektuar dhe shumica nuk ishin të sëmurë ose veçanërisht të sëmurë”.
Ka kundër -argumente. Profesor Riley diskuton rastin e covidit të gjatë tek fëmijët dhe Profesor Openshaë, nervozizëm i lidhur me efektet afatgjata të një virusi që mund të prekë shumë organe në trup.
Por profesori Riley specifikon se është e mundur të përdoren vaksina për të “zbutur” Covid, pastaj infeksionin, në mënyrë që të zgjerohet përgjigja imune.
“Ne me të vërtetë duhet të pyesim veten nëse nuk i trembim njerëzit në vend që t’u japim besimin për të vazhduar jetën. ”
