Përgjatë fshatrave shqiptarë dhe luginave malore janë qindra e mijëra bunkerë të betonizuar. Këta bunkerë u ndërtuan nga vitet 1960 deri në vitet 1980, gjatë qeverisjes komuniste të Enver Hoxhës.
Por këto copëza të memories kolektive të regjimit komunist shqiptarë, gjithmonë më shumë po zhduken nga peizazhi i vendit tonë, të gëlltitur nga vorbulla e ndërtimit masiv.
Pas përfundimit të shtetit komunist këta bunkerë mbetën të braktisur. Por për shkak të hapësirës së tyre, shumë shqiptarë kanë gjetur që ato të jenë pasuri të përshtatshme për dekada të tëra.
Tashmë të privuar nga funksioni i tyre origjinal, shumë bunkerë janë bërë pjesë e terreneve të brendshme të qytetit; duke u bërë piceri, bare dhe madje edhe hostele. Përdorimi i tyre ka zgjuar interes nga zhvilluesit dhe projektuesit në Shqipëri dhe jashtë saj.
Sidomos për të huajt ato mbeten dëshmi interesante të një epoke, ku me qindra mijëra të tilla u shpërndanë në gjithë territorin shqiptarë në pritje të një sulmi armik që nuk ndodhi kurrë.
Fotografi me origjinë australiane Robert Hackman ka ndërtuar një libër fotografik, i titulluar “Metamorfozë”, ku protagonistët janë pikërisht bunkerë, dhe pamja e tyre gjatë viteve të transicionit.
