Nga Auron Tare, studiues
“50 mijë dollarë për çfarë?” Kjo është pyetja që çdo qytetar shqiptar ka të drejtë të bëjë sot, kur mësojmë se Fondacioni Shqiptaro-Amerikan për Zhvillim (AADF) ka shpallur një tjeter tender të ri për Parkun Kombëtar të Butrintit me titullin: “Komunikim dhe Shërbime të Marrëdhënieve me Publikun.”
Nëse ka një qendër të trashëgimisë shqiptare që njihet nga të gjithë, brenda dhe jashtë vendit, është pikërisht Butrinti. I vizituar masivisht që pas periudhës komuniste, ky qytet antik në jug të Shqipërisë është një nga thesaret më të rralla të Mesdheut. Lista e vizitorëve të shquar është e gjatë, por ajo që është më e dukshme sot është se fluksi i tejkaluar i vizitorëve po dëmton vetë frymën dhe atmosferën e këtij vendi unik.
Përkundër kësaj, në vend që Shteti Shqiptar të kete prioritet ruajtjen, edukimi dhe përfshirjen komunitare, një shumë e konsiderueshme prej 50 mijë dollarësh do të përdoret për “marrëdhënie me publikun”.
Shteti ka hequr dorë
Shteti shqiptar, përmes një vendimi të miratuar në Kuvend, ia ka dorëzuar administrimin e Parkut, Fondacionit AADF, një subjekt privat që, në të gjitha praktikat perëndimore përfshirë edhe vetë SHBA-të nuk do të lejohej kurrë qe nje park Kombetar të administrohej nga nje Fond i Huaj. Pike. Por në Shqipëri, kjo ndodh me votat e deputetëve që, në vend që të mbrojnë të mirën publike, kanë vendosur në favor të një skeme administrimi që nuk reflekton vullnetin e qytetarëve.
Drejtim i paqartë dhe i paaftë
Në vend që Butrinti të administrohet nga profesionistë të fushës së trashëgimisë dhe arkeologjisë, AADF solli në krye të tij një pensionist nga Amerika Latine, ndërsa menaxhimin bazik ia besoi punonjësve të ish-komunales së Gjirokastrës. Kjo është më shumë se mungesë serioziteti është injorim i vlerës kombëtare të Butrintit.
Çfarë mund te besh në Butrint me 50 mije USD?
Restaurimi i Teatrit Antik i pa prekur që nga viti 2000
Guida të trajnuara profesionalisht
Rojtarë të Parkut të përgatitur dhe të paguar siç duhet të cilët i larguan në vitin 2006 për ta dhënë ruajtjen e Parkut me Tender.
Restaurime cilësore, jo tendera të radhës
Plane dhe restaurime për monumentet jashtë qendrës antike
Botime dhe studime të nivelit të lartë shkencor
Programe për fëmijë dhe shkolla
Projekte për përfshirjen e komunitetit lokal
Një koncept i qëndrueshëm për menaxhimin e turizmit
Arkeologji detare.
Të gjitha këto janë nevoja urgjente që 50 mijë dollarë do të mund të ndihmonin në vend që të shkojnë për zëra abstraktë që nuk sjellin asnjë vlerë të qëndrueshme për publikun.
Butrinti nuk është një markë për promovim politik apo fasadë pro-amerikane.
Ai është një pasuri e jashtëzakonshme e kombit shqiptar dhe duhet të mbrohet si i tillë.
Nuk është anti amerikanizëm të kërkosh qeverisje transparente dhe kombëtare të trashëgimisë kulturore. Është përgjegjësi qytetare. Dhe pikërisht për këtë, çdo shqiptar ka të drejtën të pyesë: “50 mijë dollarë për çfarë?”