Japonia kalon në javë pune me katër ditë për të nxitur lindjet – por a mjafton kjo?

Në prill, qeveria japoneze prezantoi një politikë të re që lejon punonjësit e administratës publike të punojnë vetëm katër ditë në javë, me synimin për të ndihmuar veçanërisht prindërit – dhe në mënyrë të veçantë nënat – të gjejnë një ekuilibër më të mirë mes jetës familjare dhe asaj profesionale.

Kjo lëvizje e guximshme vjen në një kohë kur parashikohet që popullsia e Japonisë të bjerë me 30% deri në vitin 2070, duke detyruar autoritetet të shqyrtojnë strategji jo tradicionale për të nxitur martesat dhe lindjet. Por a mjafton më shumë kohë e lirë që gratë të vendosin të kenë më shumë fëmijë, apo po anashkalojmë zgjedhjet personale të grave sot?

Ndryshime në kulturën e punës

Guvernatorja e Tokios, Yuriko Koike, bëri të ditur se politika e re synon të ofrojë më shumë fleksibilitet për prindërit dhe të lehtësojë presionin që sjell kultura e njohur japoneze e punës me orare të zgjatura. Punonjësit do të përfitojnë tre ditë të lira shtesë në muaj, megjithëse numri total i orëve mujore të punës nuk do të ndryshojë.

Do të ketë lehtësi të veçanta për prindërit me fëmijë të vegjël, veçanërisht ata në shkollë fillore, për të rregulluar oraret e tyre në mënyrë më të përshtatshme. Shpresa është që ky transformim i guximshëm të ndihmojë në uljen e barrës që sjell përkujdesja ndaj fëmijëve dhe të përmirësojë ekuilibrin mes jetës personale dhe asaj profesionale – faktorë kyç në rënien e normës së lindshmërisë në Japoni.

Kriza e lindshmërisë në Japoni

Situata është alarmante: norma e fertilitetit në Japoni ra në 1.2 fëmijë për grua në vitin 2023 – shumë më poshtë nga 2.1 që është niveli minimal për të mbajtur stabilitetin e popullsisë. Vetëm 727,277 lindje u regjistruan gjatë vitit të kaluar – shifra më e ulët që nga fillimi i regjistrimeve. E gjitha kjo ndodh në një kohë kur Japonia ishte dikur sinonim i rritjes ekonomike dhe zhvillimit demografik.

Megjithëse qeveria po inkurajon gjithnjë e më shumë burrat të marrin leje atësie, po përmirëson infrastrukturat për kujdesin ndaj fëmijëve dhe tani ka nisur javën me katër ditë punë – shumë gra vazhdojnë të zgjedhin të mos kenë fëmijë. Pse? Sepse për shumë prej tyre, kjo nuk ka të bëjë me rehati, por me zgjedhje të vetëdijshme dhe personale.

Të kuptosh zgjedhjen për të mos pasur fëmijë

Sipas një sondazhi të Japan Times në vitin 2023, 28% e grave nën 40 vjeç zgjedhin të mos kenë fëmijë, duke u fokusuar në karrierë, udhëtime apo thjesht në vetminë si një zgjedhje e ndërgjegjshme. Kostoja e jetesës është padyshim një faktor, por më shumë sesa kaq, ky trend përfaqëson një zhvendosje të rëndësishme në fuqizimin e grave.

Siç shprehet sociologia Dr. Yumi Sato: “Gratë nuk po heqin dorë nga mëmësia. Ato po përqafojnë jetët që zgjedhin vetë të ndërtojnë.” Kultura tradicionale japoneze e punës, e njohur për orët e gjata dhe stresin ekstrem, është një nga arsyet që shtyn gratë të distancohen nga modelet tradicionale të jetës familjare. Koncepti i karoshi, që nënkupton burnout nga mbingarkesa në punë, është ende realitet.

Shumë gra hasin pengesa për avancimin në karrierë nëse marrin leje për lindje apo përkujdesje ndaj fëmijëve, duke i shtyrë të ndjekin dëshirat e tyre – edhe nëse kjo do të thotë të mos bëhen nëna.