Java e diplomacisë në Bruksel. BE, NATO dhe G-7 zhvillojnë bisedime dhe kërkojnë mjete kundër agresorit rus. Takimi i i parë ishte ai i ministrave të Jashtëm të BE. Vendimet e marra janë modeste.
Kërkesat e përsëritura të presidentit të guximshëm ukrainas për ndihmë nga BE dhe NATO bëhen gjithnjë e më emergjente dhe të dëshpëruara: më shumë armë, një embargo e ashpër kundër Rusisë, më shumë korridore për evakuim, zonë e ndalimfluturimit, avionë luftarakë! Përgjigjet e europianëve dhe perëndimit janë të njëjta dhe gjithnjë e më të pafuqishme para brutalitetit dhe antihumanizmit të diktatorit në Kremlin në luftën kundër Ukrainës.
Ministrat e Jashtëm e të Mbrojtjes të BE nuk e shohin veten në gjendje t’i ashpërsojnë edhe më tej sanksionet. Po, armë mbrojtëse do të dërgohen, nëse ende gjenden në depot ushtarake. Por një angazhim ushtarak në hapësirën ajrore ukrainase apo në tokë nuk shtrohet për diskutim, sepse kjo do të thoshte luftë në të gjithë Europën.
Mungesë e mjeteve praktike
Kryediplomatët dhe shtetet anëtare të BE po e përcaktojnë ndërkohë Vladimir Putinin ashtu siç është në të vërtetë: një kriminel lufte. Pamjet nga Ukraina të fëmijëve në lotë, të qyteteve të shkatërruara janë mjaft prekëse. Por as ministrat e Jashtëm të BE dhe as krerët shteteve dhe qeverive të vendeve të NATO-s që takohen po këtë javë në Bruksel nuk kanë në dorë mjete praktike për ta ndalur këtë çmenduri.
Sanksionet e ndërmarra e prekin Putinin dhe shoqërinë ruse vetëm në plan afatgjatë apo afatmesëm. NATO nuk mund t’ia heqë Putinit nga dora armët. Edhe një embargo të menjëhershme të gazit, naftës apo qymyrit Rusia do ta përballonte për disa kohë. Kurse vetë vendet e varura nga energjia ruse, si Gjermania do t’i shkaktonin plagë të mëdha ekonomike vetes, që mund të rrezikonte arritjet ekonomike, mirëqenien dhe në fund edhe solidaritetin me refugjatët. Prandaj BE me të drejtë nuk e ka pranuar një hap të tillë. Shkëputja sa më e shpejtë nga furnizimet ruse është rruga më e mençur, dhe madje aspak e lehtë.
Shumë pyetje, pak përgjigje
Ministrat e Jashtëm të BE nuk dhanë përgjigje të kënaqshme për pyetjet që prekin vijat e kuqe, si për shembull cilat do të jenë pasojat, në rast se Putini përdor armë kimike, shuan qytetet ukrainase, apo sulmon edhe Moldavinë e Gjeorgjinë pas Ukrainës. Vetëm një gjë është e qartë: Në rast se sulmohet territor i NATO-s, aleanca do të kundërpërgjigjet. Ky është premtimi, por a do të realizohej vërtet? Këtë duhet ta besojnë patundshëm në Balltik, në Poloni, në Rumani, ndryshe asgjë nuk e mban dot diktatorin e Kremlinit dhe ushtrinë e tij.
“Kompasi strategjik” që përcaktuan ministrat e Jashtëm është më shumë një tigër prej letre në sfondin e luftës aktuale në Ukrainë. Pavarësia më e madhe ushtarake dhe roli strategjik i BE në botë janë qëllime të nderuara, por punë të ardhmes. Tani bëhet fjalë për armatosje, për forcim të aftësisë mbrojtëse të BE, për ta bërë të besueshëm kërcënimin. Edhe këto janë plane që nuk ndihmojnë tani dhe këtu, e aq më pak njerëzit në Ukrainë.
Kush mund ta heqë qafe tiranin?
Qëllimi i BE dhe NATO-s duhet të jetë një ndryshim pa vonesë i regjimit të Moskës për të ndalur makinerinë e luftës së Putinit. Ku janë shërbimet sekrete dhe komandot speciale, që janë në gjendje të heqin qafe një tiran të pafytyrë si Putinin? Krahasuar me udhëheqjen sovjetike në Luftën e Ftohtë, Vladimir Putini është vërtet i paparashikueshëm dhe i paskrupullt. Atëkohë funksiononte balanca e frikësimit, sepse dihej, kush e kalonte i pari vijën e kuqe, vdes i dyti. Por a funksionon sot frikësimi? Apo Putinit as që i bëhet vonë? Këto janë çështje, me të cilat BE, NATO dhe G7 do të duhet të merren këtë javë. Deri më tani asnjeri nuk ka një përgjigje./DW
