LIGJET E BIZNESIT
Familjet që drejtohen nga burrat, kanë tendencë t’i përdorin të ardhurat për argëtime, restorante dhe udhëtime, ndërsa familjet që “qeverisën” nga gratë e çojnë buxhetin mujor për investime dhe te mira në shtëpi.
Instituti i Statistikës ka analizuar sjelljen e kryefamiljarëve sipas gjinisë dhe ka gjetur se, gratë të kryefamiljare duket se shpenzojnë më shumë për banesën, ujë, energji elektrike dhe qira e paguar, krahasuar me burrat të cilët kanë një tendencë shpenzimesh më të lartë sesa gratë në transport, restorante dhe hotele.
Në Shqipëri, njësitë ekonomike familjare me kryefamiljarë burra janë 5,5 herë më shumë se familjet me kryefamiljare gra. Grup-mosha 55-64 vjeç paraqet numrin më të lartë të familjeve me kryefamiljarë burra, dhe grup-mosha 65-74 vjeç për gratë.
Në vitin 2018, shpenzimet mesatare mujore për konsum për një NjEF janë 75.935 lekë. Ushqimet dhe pijet jo-alkoolike përbëjnë grupin kryesor të konsumit për familjet shqiptare, me një vlerë mesatare mujore të shpenzimeve prej 33.436 lekë. Për këtë grup konsumi, gratë kryefamiljare shpenzojnë 47,0 % dhe burrat kryefamiljar 43,6 % të buxhetit të tyre.
Administrimi i të ardhurave të familjeve përfaqëson modelin tradicional të shoqërisë shqiptare ku burrat janë më pak të angazhuar në administrimin e shtëpisë dhe janë më të prirur të frekuentojnë te vetëm ose nën shoqërinë e burrave të tjerë baret restorantet. Ndërsa gratë janë më të angazhuara në punët e shtëpisë, e për rrjedhojë kur drejtojnë familjen investojnë më shumë në infrastrukturën brenda banesës.
Nga të dhënat e Anketës së Buxhetit të Familjeve, rezulton se në vitin 2018 kishte 772.664 NjEF në Shqipëri, prej të cilave 84,5 % me kryefamiljarë burra dhe 15,5 % me kryefamiljare gra.
Sipas anketës, gratë kryefamiljare janë më shumë prezente sesa burrat në tipologjinë e familjes “person i vetëm”, numri i tyre është 2,6 herë më i madh se ai i burrave. Numri i grave që jetojnë të vetme me fëmijët e tyre është më i lartë se numri i burrave në të njëjtat kushte, për të gjitha grup-moshat.
Numri i familjeve më një person është më i lartë për gratë për shkak se ato jetojnë mesatarisht 5 vite me shumë se burrat. Roli i grave në qeverisjen e familjeve po rritet ndër vite për shkak të emigracionit të lartë të burrave dhe divorceve në rritje.
Indekse të tjera tregojnë se gratë janë më të suksesshme në pozicione drejtimi edhe në korporata dhe qeverisje.
Revista Monitor
