LIGJET E BIZNESIT
Ukraina planifikon të zëvendësojë monedhën e vogël kopek për të hequr një simbol të mbetur nga dominimi i dikurshëm i Moskës. Guvernatori i Bankës Qendrore, Andriy Pyshnyi, shtoi se ndryshimi pritet të përfundojë brenda këtij viti.
Monedha kombëtare, hryvnia, u fut në qarkullim në vitin 1996, pesë vjet pas pavarësisë nga Bashkimi Sovjetik. Ukraina prodhoi monedhat e veta, por mbajti emrin sovjetik kopek, apo kopikya në ukrainisht. Valutat e reja do të quhen “shah”, një term historik ukrainas, duke shënuar një tjetër hap të vendit për t’u shkëputur nga Rusia, pothuajse katër vjet pas fillimit të pushtimit të plotë rus.
“Duhet të përfundojmë reformën monetare dhe të heqim çdo lidhje me Moskën. Ne kemi termin tonë dhe ka ardhur koha ta marrim sërish,” tha Pyshnyi.
Parlamenti ukrainas po përgatitet të shqyrtojë projektligjin për zëvendësimin e monedhës, ndërsa Banka Qendrore po organizon debate publike, ekspozita dhe aktivitete për të rritur ndërgjegjësimin.
Termi “shah”, që do të thotë “hap”, është përdorur si njësi monetare në Ukrainë gjatë shekujve XVI dhe XVII. Gjithashtu, kartëmonedha me këtë emër ka qenë në qarkullim gjatë revolucionit ukrainas të viteve 1917–1921, shpjegoi guvernatori. “Sot, kopek përdoret vetëm në tre nga 15 ish-republikat sovjetike: në Rusi, Bjellorusi dhe Ukrainë,” shtoi ai.
Rusishtja ka qenë për shumë ukrainas gjuha e parë deri në fillim të viteve 2000, ndërsa popullsia kishte një qëndrim pozitiv ndaj Moskës. Por lufta e ka ndryshuar situatën. Shumë njerëz kanë hequr dorë nga lidhjet me gjuhën dhe kulturën ruse. Qindra fshatra e qytete kanë ndryshuar emrat e rrugëve dhe kanë hequr monumentet e figurave sovjetike. Gjithashtu janë hequr pllaka përkujtimore për shkrimtarë, artistë dhe shkencëtarë rusë që kanë jetuar apo punuar në Ukrainë.
Një sondazh i realizuar në shtator nga Instituti Ndërkombëtar i Sociologjisë në Kiev tregoi se rreth 91% e ukrainasve kanë një qëndrim negativ ndaj Rusisë, ndërsa vetëm 4% e shohin atë pozitivisht.
