Nga Zak Topuzi, kryetar i Shoqatës së Hoteleri- Turizmit
Një nga dilemat më të mëdha që përballet sot turizmi shqiptar është: a duhet të ndjekim rrugën e turizmit masiv, apo të synojmë atë elitar? Ose më mirë: si mund t’i alternojmë të dy në mënyrë të qëndrueshme?
Përgjigjja nuk qëndron në ekstremet. Shqipëria nuk mund të jetë as një resort luksi për pak të pasur, as një destinacion i konsumuar nga turizmi pa kontroll që shkatërron natyrën dhe trashëgiminë kulturore. Ajo që na duhet është një balancë e mençur, një zonim strategjik, një model për bashkëjetesë mes masivitetit dhe cilësisë.
Investime si Green Coast apo Durrës Marina janë shpesh cilësuar si projekte elitare. Dhe në shumë aspekte e meritojnë këtë përcaktim: infrastrukturë moderne, target i qartë, fokus te shërbimi cilësor. Por turizmi elitar nuk ndërtohet vetëm me vila luksoze dhe jahte. Ai kërkon një ekosistem që funksionon: shërbime të trajnuara, hapje ndaj komunitetit, përvojë të veçantë, dhe mbi të gjitha, integrim me territorin dhe kulturën lokale.
Nga ana tjetër, turizmi masiv nuk duhet anatemuar si “problem”, por menaxhuar me rregulla të qarta, me kufizime ndërtimore, standarde mjedisore dhe kontroll mbi cilësinë e shërbimeve. Shqipëria ka nevojë për volumin e këtij turizmi për të mbajtur ekonominë lokale në lëvizje, por jo për të sakrifikuar në plan afatgjatë e për përfitime të shpejta. Statistikat duhen lexuar e jo anaskaluar: 11,7 milion “ turistë” që thotë qeveria (1 banor dhe 5 turistë) janë në pikën kritike për një vënd që turizmin e ka industri kryesore, 26% të PPB.
Zgjidhja është një: “ Model alternimi”. Turizmi masiv në zonat që e përballojnë, turizëm i përzgjedhur dhe i orientuar drejt cilësisë në zonat e ndjeshme si Riviera, Alpet, zonat UNESCO. Të dyja mund të bashkëjetojnë, por vetëm nëse politika ndjek një vizion afatgjatë. Mos harojmë që Turizmi Elitar sigurin tetë herë më shumë të ardhura dhe dy herë më shumë të punësuar. Mos harojmë që jemi vëndi i fundit në Evropë për nivelin e të ardhurave për turist ( 480€\turist\ vit kurse Kosova 940€\turist\vit) dhe paketat me çmimin më të lirë!
Turizmi nuk është vetëm një biznes. Eshtë mënyre jetese. Është fytyra e vendit. Ajo që duhet të tregojmë nuk është sa turistë kemi, por sa të ardhura sigurojmë dhe çfarë përvoje u ofrojmë. Dhe mbi të gjitha, çfarë Shqipërie duam të ndërtojmë!