LIGJET E BIZNESIT
Nga Aurora Sulce, Producente Ekzekutive për Biznesin në A2 CNN
Të gjithë kemi dëgjuar për start up-et, që në thelb janë biznese të vogla që synojnë të ofrojnë produkte dhe shërbime inovatore, shpesh duke përdorur teknologjinë. E kur e ardhmja është digitale, të gjitha vendet synojnë të zhvillojnë start up-et për të punësuar të rinjtë dhe rritur produktivitetin e ekonomisë. Sa të zhvilluar jemi ne në këtë drejtim?
Zyrtarisht Shqipëria ka të regjistruar rreth 2 mijë start up-e, por vetëm 257 janë aktive. Cka do të thotë që funksionojnë dhe ofrojnë shërbime.
Cilët janë sektorët ku janë të orientuar këto lloj biznesesh?
Rezulton se 44% e start up-eve aktive në Shqipëri janë në sektorin e fintech, për të ofruar shërbime financiare të shpejta, më të lira dhe më efikase se ato tradicionale. Pason turizmi me 22% të totalit të start up-eve aktive; agrobiznesi me15%, energjetika me 11% dhe sektorët e tjerë me një përqindje më të vogël.
Por si paraqitemi ne krahasuar me rajonin përsa i përket zhvillimit të start up-eve?
Vendi me numrin më të madh të star up-eve dhe vlerës së investuar gjithashtu, është Serbia me rreth 1500 të tilla; pasuar nga Maqedonia e Veriut. Ne renditemi në vend të tretë, duke qenë pak a shumë në të njëjtin nivel me Kosovën dhe duke lënë pas vetëm Bosnje Hercegovinën dhe Malin e Zi.
Por të zhvillosh një start up në Shqipëri nuk është e lehtë, pavarësisht fokusit të shtuar që i është dhënë nga qeveria vitet e fundit, përfshi këtu mbështetjen financiare me grante.
Rezulton se grantet për start up janë rritur vitet e fundit, me një mbështetje që arrin deri në 300 milionë lekë në vit. Disa skema grantesh janë aplikuar për të ndihmuar të interesuarit për të zhvilluar nismat e tyre individuale dhe kryesisht të rinjtë.
Por pavarësisht zhvillimeve positive në këtë drejtim, disa probleme mbeten ende të pranishme.
Ato kanë të bëjnë me kryesisht me mungesën e financimit; nivelin e lartë të burokracive; tregun e vogël dhe mungesën e lidhjes me tregjet ndërkombëtare; mungesën e mentorëve dhe edukimit sipërmarës; një kulturë të ulët inovacioni dhe sipërmarje; si dhe mungesën e hapësirave të përbashkëta dhe akselatorëve cilësorë.
