Nëpërmjet dylbive, ornitologu Jon Vorpsi përgjon flamingot dhe pelikanët që ndalojnë përgjatë rrugëve të tyre të migrimit në një pjesë toke të mbrojtur në bregdetin jugor të Shqipërisë.
Vorpsi ka frikë se pamja mund të përfundojë së shpejti nëse dhëndri i Donald Trump, Jared Kushner vazhdon me planet për të ndërtuar një resort turistik në zonën pranë qytetit të Vlorës, i dashur nga vendasit për pyjet me pisha, ullinjtë dhe shtigjet e ecjes.
Kushner i njoftoi planet muajin e kaluar, pjesë e një investimi më të gjerë nga Partnerët e tij Affinity në Ballkan, i cili përfshin një projekt tjetër në një ishull aty pranë në Shqipëri dhe një të tretë në Beograd në ish-selinë e ushtrisë.
Projektet mund të nxisin ekonomitë lokale duke tërhequr vizitorët, por ato janë përballur me kundërshtimin e vendasve që kanë frikë se do të dëmtojnë mjedisin ose, në rastin e Beogradit, do të kërcënojnë vendet me rëndësi kulturore.
Kushner i paraqiti planet disa javë pasi parlamenti i Shqipërisë ndryshoi një ligj që lejonte qeverinë të japë leje ndërtimi në zonat e mbrojtura për hotele ose resorte me pesë yje ose më shumë. Qeveria në atë kohë nuk tha se sa ka planifikuar të investojë Affinity.
“Është një pikëllim i madh të dish se kjo zonë nuk do t’u shërbejë më brezave të ardhshëm,” tha Vorpsi, i cili punon për OJQ-në lokale mjedisore PPNEA.
“Për 10 vjet ky vend do të jetë një vend gri me beton”, shtoi ai teksa kërkonte specie të reja zogjsh përmes dylbive të tij pranë fshatit Zvërnec.
Kushner dhe Affinity Partners nuk iu përgjigjën kërkesave të Reuters për koment.
Që prej rënies së komunizmit në vitin 1990, Shqipëria ka luftuar me paqëndrueshmërinë ekonomike dhe politike dhe me emigracionin e përhapur, veçanërisht në mesin e të rinjve.
Por liqenet e saj alpine dhe vija bregdetare e paprekur kanë tërhequr një numër në rritje të turistëve që kërkojnë një alternativë më të qetë dhe më të lirë se sa Greqia dhe Kroacia. Shqipëria mirëpriti më shumë se 10 milionë turistë vitin e kaluar, 35% më i lartë se 2022.
“Vilat Trump”
Kryetari i bashkisë së Vlorës Ermal Dredha përshëndeti projektin e Kushnerit, i cili përfshin bankinë jahtesh, pishina dhe vila ekskluzive, duke thënë se ai planifikoi ta kthejë qytetin në një “destinacion turistik të nivelit të lartë” dhe u zotua të mos dëmtojë mjedisin.
“Pa investim, si do t’i tërheqim gjithë këta njerëz që vijnë këtu dhe zgjedhin Vlorën?” tha Dredha për Reuters.
Planet e Kushnerit, të cilat vendasit i quajnë “vilat e Trump”, tashmë po bëjnë bujë.
Agjenti i pasurive të paluajtshme Flori Brahimaj tha se çmimet për apartamentet me një pamje të mundshme mbi truallin e planifikuar të projektit tashmë janë rritur midis 100-200 euro për metër katror.
Në Serbi, Affinity planifikon të financojë një projekt luksoz në Beogradin qendror që do të përfshijë një hotel, apartamente, dyqane dhe hapësira zyrash në vendin ku qëndronte selia e Ushtrisë Popullore Jugosllave (JNA) deri në vitin 1999 kur NATO e bombardoi atë si pjesë e një fushate ajrore kundër mizorive serbe në Kosovë.
Më shumë se 26 mijë njerëz kanë nënshkruar një peticion në internet për të mbrojtur dy ndërtesat e njëjta që përbëjnë një vend të mbrojtur kulturor.