LIGJET E BIZNESIT
Mjafton një mollë e keqe, thotë një fjalë e urtë, për të prishur të gjithë arkën me mollë. Po kështu ndodh edhe me punonjësit.
Një studim i Harvard Business Review mbi përhaphjen e sjelljeve të këqija te punonjësit ka zbuluar se edhe punonjësit tuaj më të ndershëm kanë më shumë gjasa të kryejnë sjellje të pahijshme nëse punojnë së bashku me një individ të pandershëm. Rrallë ndodh që punonjësit e ndershëm t’i nxisin punonjësit e pandershëm për të bërë zgjedhje më të mira.
Mes kolegëve, duket se është më e lehtë që të mësohen sjelljet e këqija, sesa ato të mira.
Për menaxherët, është e rëndësishme të kuptohet se kostot që vijnë nga një punonjës problematik shkojnë përtej efekteve të drejtpërdrejta të veprimeve të atij punonjësi – sjelljet e këqija të një punonjësi ndikojnë edhe në sjelljet e kolegëve të tjerë. Duke nënvlerësuar këto efekte, disa punonjës të tillë të pandershëm mund të infektojnë të gjithë kulturën e korporatave.
Historia, ashtu si dhe ngjarjet aktuale, janë plot me raste të sjelljeve të pahijshme mes bashkëpunëtorëve: siguruesit e kredive hipotekore që sollën krizën financiare, agjentët e aksioneve në shitjet e investimeve me risk të lartë, si për shembull Stratton Oakmont, dhe shitjet e tërthorta (“cross-selling”) nga agjentët në Wells Fargo.
Në këtë studim, autorët synonin të kuptonim se si përhapen sjelljet problematike mes punonjësve. Për të arritur te kjo, studiuesit shqyrtuan efektet e krijuara te kolegët nga sjelljet e pahijshme të këshilltarëve financiarë, duke u fokusuar te bashkimet midis firmave që ofrojnë konsulencë financiare, të cilat kanë degë të shumta.
Gjatë këtyre bashkimeve, këshilltarët financiarë takojnë bashkëpunëtorë të rinj nga një prej degëve të firmës tjetër, duke u ekspozuar kështu ndaj ideve dhe sjelljeve të reja.
Studiuesit mblodhën një sasi të madhe të dhënash, duke përdorur dosjet e hollësishme të dërguara drejt agjencive rregullatore për këshilltarët financiarë. Sjellja e keqe do të matej nga ankesat e klientëve, për të cilat këshilltari financiar ose pagoi një shumë prej të paktën 10,000 dollarësh, ose humbi në arbitrazh. Studiuesit vëzhguam me kujdes kohën se kur këto ankesa ishin dërguar për secilin këshilltar financiar dhe për kolegët e e tij.
Nga ky studim u zbulua se këshilltarët financiarë kanë 37% më shumë mundësi të kryejnë sjellje të pahijshme, nëse punojnë me një koleg të ri që ka bërë sjellje të ngjashme të pahijshme në të shkuarën. Ky rezultat nënkupton se sjelljet e këqija kanë një shumëzues social prej 1.59, që do të thotë se, mesatarisht, për çdo rast të një sjelljeje të pahijshme, ka 0.59 raste të tjera të sjelljeve problematike nga kolegët.
Megjithatë, vëzhgimi i sjelljeve të ngjashme midis kolegëve nuk shpjegon arsyen se pse ekziston kjo ngjashmëri. Punonjësit mund të sillen në mënyrë të ngjashme për shkak të ndikimit nga kolegët e tjerë, kur ata mësojnë sjelljet ose normat sociale nga njëri-tjetri, por sjelljet e ngjashme mund të shfaqen edhe kur kolegët përballen me të njëjtat incentiva, ose për shkak të faktit se individët e prirur për të bërë zgjedhje të ngjashme zgjedhin natyrshëm për të punuar së bashku.
