Në raportin e fundit të “Fraser Institute” Shqipëria rezulton në krye të rajonit përs ai përket lirisë ekonomike. Ne mbajmë vendin e 26-të mes 165 vendeve në total në “Indeksin e Lirisë Ekonomike” për vitin 2022. Ky indeks mat masën gjithëpërfshirëse të qëndrueshmërisë së institucioneve dhe politikat ekonomike të një vendi. Liria ekonomike, sipas raportit është një koncept i bazuar në pronësinë vetjake.
Të dhënat e indeksit tregojnë se shkalla e lirisë ekonomike matet në pesë fusha të gjera të cilat përfshijnë Shpenzimet e Qeverisë dhe Normat e taksave, Sistemi Juridik dhe të Drejtat Pronësore, Qëndrueshmëria e monedhës vendase, Liri për Tregti Ndërkombëtare dhe Rregullatori i kredisë, punës dhe biznesit. Raporti thekson se të dhënat në këtë edicion i referohen vitit 2020. Megjithatë, edhe pse renditet në vend të 26-të dhe krahasuar me vitin 2019-të është ngjitur me 5 pozicione të dhënat tregojnë se vendi ynë është përkeqësuar në pikëzim. Nga 7.79 pikë gjatë vitit 2019-të, në 7.64 pikë përgjatë vitit 2020.
Nëse do të analizonim pesë fushat mbi të cilat ndërtohet ky indeks shohim se Shqipëria ka poziocionimin më të mirë sa i përket qëndrueshmërisë së monedhës duke u renditur në vend të katërt, megjithëse krahasuar me vitin 2019-të kemi rënë me dy pozicione. Një pozicion tjetër pozitiv ruajmë sa i përket lirisë për tregti ndërkombëtare, duke u renditur në vend të 14-të. Sa i përket shpenzimeve të qeverisë, Shqipëria renditet në vend të 27 mes 165 vendeve në total. Renditje jo shumë pozitive kemi në fushat e sistemit juridik dhe të drejtave pronësore, ku pozicionohemi në vend të 78-të dhe rregullatorit të kredisë, punës dhe biznesit në vend të 75-të.
Në nivel rajoni, vend i cili ndjek Shqipërinë në këtë renditje është Mali i Zi në vend të 40 me 7.46 pikë të grumbulluara. Në fund të rajonit gjejmë të pozicionuar Bosnje Hercgovinën në vend të 89-të. Këtë indeks e kryeson Kina me 8.59 pikë, ndjekur nga Singapori dhe Zvicra. Në vend të fundit gjejmë të renditura vende, si Venezuela dhe Sudani.
