A e blen dot lumturinë me para? Ndoshta, por nuk është një pyetje e thjeshtë për t’u përgjigjur. Ka shumë studime mbi këtë temë dhe shumë faktorë që hyjnë në lojë, si p.sh.
– vlerat kulturore
– ku jeton
– çfarë ka rëndësi për ju
– si i shpenzoni paratë
Disa madje argumentojnë se sasia e parave ka rëndësi dhe se mund të mos ndjeni lumturi shtesë pasi të keni grumbulluar një sasi të caktuar pasurie.
Cila është lidhja midis parave dhe lumturisë?
Gjërat që ju sjellin lumturi mund të thuhet se kanë vlerë të brendshme. Kjo do të thotë se janë të vlefshme për ju, por nuk përfaqësojnë domosdoshmërisht një vlerë standarde për lumturinë për të tjerët. Paraja, nga ana tjetër, ka vlerë të jashtme. Kjo do të thotë që të tjerët e kuptojnë se paraja ka vlerë në botën reale dhe (në përgjithësi) do ta pranojnë atë.
Ju nuk mund ta blini fjalë për fjalë lumturinë në një dyqan. Por kur paratë përdoren në mënyra të caktuara, të tilla si blerja e gjërave që ju lumturojnë, mund t’i përdorni ato për t’i shtuar vlerën e brendshme jetës suaj.
Pra, nëse aroma e livandos ju sjell gëzim, mund të përdorni para për ta blerë në forma të ndryshme dhe për ta mbajtur në shtëpi apo zyrë. Kjo, nga ana tjetër, mund të rrisë lumturinë. Në këtë shembull, ju po përdorni para për të patur lumturi në mënyrë indirekte.
Kjo është e zbatueshme në shumë situata. Por, teksa gjërat që blini mund të sjellin lumturi afatshkurtër, ato jo gjithmonë mund të çojnë në lumturi afatgjatë ose të qëndrueshme.
Argumente pro dhe kundër idesë se lumturia blihet me para
Paratë mund të rrisin lumturinë dhe shëndetin për njerëzit e prekur nga varfëria. Një studim i vitit 2018 shqyrtoi se çfarë do të ndodhte me kalimin e kohës nëse grave në familjet e goditura nga varfëria do t’u jepeshin rregullisht para.
Sipas studimit, gjatë një periudhe 48-mujore, shumë gra kishin një ndjenjë më të lartë të mirëqenies emocionale dhe kënaqësisë për shëndetin e tyre, si për veten ashtu edhe për fëmijët e tyre.
Një studim i vitit 2010 i bazuar në një sondazh të Gallup me më shumë se 450,000 të anketuar, sugjeron se fitimi i të ardhurave deri në 75,000 dollarë në vit mund t’ju bëjë të ndiheni më të kënaqur me jetën. Ky sondazh shqyrtoi vetëm njerëzit në Shtetet e Bashkuara.
Një tjetër sondazh i Gallup i vitit 2017 anketoi njerëz nga e gjithë bota dhe rezultoi në gjetje të ngjashme. Sipas rezultateve të sondazhit, mirëqenia emocionale mund të arrihet kur një person fiton midis 60,000 dhe 75,000 dollarë.
Kultura mund të ndikojë. Në varësi të kulturës, ju mund të gjeni lumturi në gjëra të ndryshme në krahasim me dikë që është rritur në një mjedis tjetër kulturor.
Këto studime dhe sondazhe sugjerojnë se paratë mund të ndihmojnë në blerjen e lumturisë kur përdoren për të përmbushur nevojat themelore. Qasja në kujdesin shëndetësor, ushqimet ushqyese dhe një shtëpi ku ndiheni të sigurt mund të përmirësojë shëndetin mendor dhe fizik dhe, në disa raste, mund të çojë në rritje të lumturisë.
A ka rëndësi mënyra se si i shpenzoni paratë? Po, ky është thelbi i debatit.
Rezultatet e studimeve sugjerojnë se shpenzimi i parave për përvoja dhe jo për mallra të prekshme rezulton në ndjenjat më të mëdha të lumturisë.
A ka një numër magjik? Po dhe jo.
Një studim i vitit 2010 nga ekonomisti dhe psikologu i njohur Daniel Kahneman zbuloi se, kur bëhet fjalë për pasurinë, kënaqësia e një personi me jetën e tyre nuk rritet më pas rreth 75,000 dollarëve në vit.
Në këtë pikë, shumica e njerëzve janë më të aftë të trajtojnë stresorët kryesorë të jetës si shëndeti i dobët, marrëdhëniet ose vetmia sesa nëse po fitojnë më pak ose janë nën kufirin e varfërisë.
Rezultatet nga një studim më i fundit që shqyrtoi lumturinë në popullatat europiane tregojnë se shuma e të ardhurave që barazohet me lumturinë është: 27,913 euro në vit. Kjo mund të ketë të bëjë me kostot e jetesës në Shtetet e Bashkuara në krahasim me Europën. Kujdesi shëndetësor dhe arsimi i lartë janë shpesh më pak të kushtueshëm në Europë sesa në Shtetet e Bashkuara./anabel
