5 maji është Dita e Dëshmorëve të Kombit që kanë dhënë jetën e tyre për liri, demokraci, të drejtat e njeriut si dhe dinjitetin e çdo shqiptari.
Dita e Dëshmorëve, në fakt e ka origjinën në 5 maj 1942, ditë në të cilën u vra Qemal Stafa, i cili me veprimtarinë e tij u kthye në simbol të Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare.
Pas shpalljes së Pavarësisë në vitin 1912 dhe deri me 1945, shteti shqiptar nuk krijoi një status ligjor për dëshmorët e Atdheut. Gjatë luftës Nacional-Çlirimtare, nisën edhe përpjekjet e para, për të nderuar dëshmorët e rënë në fushat e betejave.
Menjëherë pas çlirimit, më 28 gusht 1945, kryesia e Këshillit Antifashist Nacionalçlirimtar, miratoi ligjin Nr. 109 “Mbi shpërblimin e familjeve të dëshmorëve dhe invalidëve të Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare”.
Një ligj i tillë, sanksiononte trajtimin e familjeve të patriotëve që kishin luftuar e rënë për atdheun edhe para Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare, në kohën e Rilindjes Kombëtare, në luftërat për pavarësi, duke shënuar në këtë mënyrë përpjekjen e parë për një ligj integral për dëshmorët e Atdheut.
Përpara se të krijohej shteti shqiptar, populli i kujtonte dëshmorët dhe mbante gjallë legjendat e tyre, falë këngës epike, dhe trashëgimisë të historisë të tyre brez pas brezi.
Në nderim të kujtimit të të rënëve për lirinë e vendit, në Varrezat e Dëshmorëve çdo vit kryhen homazhe nga krerët më të lartë të shtetit shqiptarë.