LIGJET E BIZNESIT
Qeveria rrit mbështetjen financiare për arsimin profesional. Ministrja për Ekonominë dhe Inovacionin, Delina Ibrahimaj prezantoi në Komisionin për Edukimin, Shkencën dhe Sportet mbështetjen e buxhetit 2026 për arsimin profesional dhe tregun e punës.
Në buxhetin 2026 për arsimin professional janë parahsikuar 4.9 miliardë lekë, me një rritje 9.13% rritje kundrejt këtij viti. Nga kjo shumë, 1.47 miliardë lekë do të shkojnë për rikonstruksion shkollash, laboratorë praktikë dhe digjitalizim; 313 milionë lekë për bursa dhe tekste të rimbursuara; ndëkohë që vëmendje do t’I kushtohet edhe modernizimit të kurrikulave, sipas kërkesës së sektorëve ekonomikë.
“Ne po ndërtojmë një sistem arsimor cilësor, fleksibël dhe përfshirës, që i përgatit të rinjtë për nevojat reale të tregut. Modeli dual që ofron mësim në shkollë + praktikë në biznes është thelbësor për ta bërë këtë lidhje më të fortë dhe më efektive. Ne po investojmë për të krijuar më shumë mundësi, më shumë aftësi dhe më shumë shanse për rininë tonë. Sepse një ekonomi e fortë fillon nga shkolla”, është shprehur ministrja.
Të dhënat tregojnë se trendi i arsimit profesional është në rritje të qëndrueshme. Aktualisht, arsimi profesional përbën rreth 19% të arsimit parauniversitar, ndërsa numri i nxënësve që ndjekin këtë drejtim për vitin shkollor 2024–2025 është 15,459, prej të cilëve 2,616 janë vajza. Krahasuar me vitin 2013, kur përqindja e nxënësve që zgjidhnin arsimin profesional ishte 13–14%, sot kjo shifër ka arritur në 19%.
Prioritetet për periudhën afatmesme 2026 –2028 fokusohen në modernizimin e infrastrukturës së ofruesve publikë të arsimit dhe formimit profesional (AFP), në përputhje me transformimin digjital dhe zhvillimin e qëndrueshëm. Ndër to përfshihet përditësimi i Katalogut Kombëtar të Kualifikimeve Profesionale, nxitja e pjesëmarrjes së grupeve të veçanta si vajzat, personat me aftësi të kufizuara dhe komunitetet romë e egjiptianë, si edhe zbatimi i plotë i procesit të akreditimit për ofruesit publikë dhe privatë.
Gjatë së njëjtës periudhë synohet që deri në vitin 2028, 20% e nxënësve të arsimit të mesëm ta ndjekin arsimin profesional, ndërsa përqindja e të diplomuarve që punësohen brenda një viti pas studimeve të rritet nga 57.5% në 68.5%. Parashikohet gjithashtu shtimi i numrit të të diplomuarve në Agjencitë e Formimit Profesional nga 3,000 në 3,400 dhe rritja e përfshirjes së nxënësve nga zonat rurale e komunitetet vulnerabël.
Paralelisht, do të vijojë investimi në infrastrukturë përmes ndërtimit dhe rikonstruksionit të shkollave të praktikave profesionale në disa qytete, përfshirë “Karl Gega” në Tiranë, “Hasan Gina” në Lushnje, “Pavarësia” në Vlorë, “Bajram Curri” në Kukës, “Enver Qiraxhi” në Pogradec, si dhe “Arben Broci” dhe “Hamdi Bushati” në Shkodër.
