LIGJET E BIZNESIT
Investitorët po kërkojnë strehë të sigurta mes pasigurisë së shtuar ekonomike. Çmimi i arit është rritur me gati një të tretën gjatë një viti, duke tejkaluar 3,550 dollarë për ons këtë javë, një nivel rekord. Disa analistë presin që çmimet të vazhdojnë të rriten mes një mjedisi të trazuar gjeopolitik.
Pse është kaq i kërkuar ari tani? Ari është favorizuar prej kohësh nga investitorët gjatë periudhave të pasigurisë ose trazirave, sepse vlera e tij konsiderohet relativisht e qëndrueshme, veçanërisht krahasuar me aksionet, thonë analistët e tregjeve.
Ndërsa ari historikisht ka prodhuar vetëm kthime modeste, çmimi i tij është rritur ndjeshëm gjatë dy viteve të fundit mes një mjedisi të trazuar ndërkombëtar të rrethuar nga luftërat në Ukrainë dhe Gaza dhe lufta tregtare e Presidentit të SHBA Donald Trump.
Ari favorizohet gjithashtu nga investitorët që nuk u besojnë qeverive dhe institucioneve financiare, sepse është një mall që mund të zotërohet dhe ruhet fizikisht.
Si e blejnë investitorët arin? Ekzistojnë dy metoda kryesore për tregtimin e arit: e para është përmes blerjes së shufrave të arta, lingotave, bizhuterive ose monedhave. Opsioni i dytë është tregtimi i produkteve financiare. Investitorët blejnë dhe shesin kontrata ari me afat dhe fonde të tregtuara në bursë që ndjekin çmimin e arit.
Nëse blerja e shufrave të arta mund të jetë e lehtë për individët, produktet financiare u ofrojnë institucioneve përfitimin e mospasjes së nevojës për të ruajtuar fizikisht sasi të mëdha të metalit të verdhë.
Ari zakonisht denominohet në dollarë amerikanë dhe vlera e tij ka një marrëdhënie të zhdrejtë me dollarin. Nëse dollari bie, çmimi i arit zakonisht rritet dhe e kundërta.
Si po e rrit Trump çmimin e arit? Çmimi i arit u rrit ndjeshëm në prill kur Trump publikoi tarifat e tij për pjesën më të madhe të botës, duke nisur një periudhë pasigurie të madhe rreth të ardhmes së tregtisë globale.
Sulmet e vazhdueshme të Trump ndaj pavarësisë së Rezervës Federale të SHBA-së, e cila prej kohësh është parë si mbi politikën, kanë ndihmuar në rritjen e çmimeve kohët e fundit. Trump ka ushtruar vazhdimisht presion mbi bankën qendrore për të ulur normat e interesit për të stimuluar rritjen ekonomike dhe ka shprehur dëshirën e tij që vlera e dollarit të bjerë për t’i bërë eksportet amerikane më të lira. “Nëse normat e interesit rriten, ari bëhet më pak tërheqës sepse mund të fitohet më shumë me paratë e depozituara në llogari bankare,” shpjegojnë ekspertët. “Por nëse normat e interesit bien, merren më pak interesa, duke e bërë arin relativisht më tërheqës për t’u mbajtur.”
E njëjta gjë vlen edhe për asetet e tjera që mbartin interesa, të tilla si obligacionet. Investitorët e huaj që tregtojnë në monedha të tjera përveç dollarit mund të kërkojnë gjithashtu të blejnë më shumë ar ndërsa monedha amerikane bie, pasi do të marrin më shumë vlerë për paratë e tyre.
Çfarë ndodh jashtë SHBA-së? Trazirat ekonomike në vende të tjera kanë forcuar gjithashtu argumentin për arin. Sterlina britanike dhe jeni japonez kanë rënë në ditët e fundit për shkak të shqetësimeve për gjendjen e përkeqësuar të financave publike në Mbretërinë e Bashkuar dhe Japoni. “Kur një monedhë humbet vlerë, ari shihet si një aset i mirë për t’u mbrojtur nga rreziqet e inflacionit sepse, ndryshe nga monedha, ari është më i kufizuar në natyrë dhe për këtë arsye është më pak i prirur ndaj uljes së çmimeve. Kjo është e vërtetë për të gjithë vendet, thonë ekspertët.
Ari është gjithashtu një opsion gjithnjë e më popullor për qeveritë e huaja që duhet të ruajnë sasi të mëdha dollarësh amerikanë të gjeneruar nga tregtia, por kanë më pak besim në obligacionet qeveritare amerikane. Sipas ekspertëve politika tregtare e Presidentit Trump ka ulur besimin në mbajtjen e aseteve amerikane, veçanërisht tek kundërshtarët e tij strategjikë. Si rezultat, vendet që mbajnë shumë dollarë po i përdorin ato për të blerë ar, duke rritur çmimin e metalit të verdhë./Tv Scan
