LIGJET E BIZNESIT
Bashkimi Evropian ka urdhëruar Apple dhe Meta të paguajnë së bashku 700 milionë euro në gjobat e para që ka lëshuar sipas legjislacionit të fundit që synon të frenojë fuqinë e teknologjisë së madhe. Ajo ka lëshuar një gjobë prej 500 milion € për Apple për App Store-in e saj, ndërsa Meta është gjobitur 200 milion € për mënyrën se si ka trajtuar të dhënat e përdoruesit.
“Ne kemi për detyrë të mbrojmë të drejtat e qytetarëve dhe bizneseve inovative në Evropë”, tha komisionerja Henna Virkkunen në një deklaratë. Dy firmat e teknologjisë kanë reaguar me zemërim, me Meta duke akuzuar BE-në për “përpjekje për të penguar bizneset e suksesshme amerikane” dhe Apple duke thënë se po “shënjestrohej në mënyrë të padrejtë” dhe po detyrohej “të jepte teknologjinë falas”. Gjobat janë më të ulëta se disa nga ato të lëshuara nga BE në të kaluarën, por duke pasur parasysh tensionet e rritura ekonomike me Amerikën ende rrezikojnë të zemërojnë Presidentin e SHBA Donald Trump.
SHBA-ja ka vendosur një tarifë prej 10% për importet nga BE-ja, të cilën Trump e ka akuzuar se ka “përfituar” nga Amerika. Zëdhënësja e BE-së Arianna Podesta këmbënguli se çështjet ishin “plotësisht të ndara”, duke thënë për BBC: “Kjo ka të bëjë me zbatimin, nuk ka të bëjë me negociatat tregtare”.
Cookies dhe aplikacionet
Komisioni Evropian – organi ekzekutiv i BE-së – nisi dy hetime vitin e kaluar në bazë të një ligji të ri të quajtur Akti për Tregjet Digjitale (DMA), i cili synon të promovojë ndershmërinë në sektorin teknologjik. Rasti ndaj Apple kishte të bënte me App Store-in e saj. Komisioni deklaron se Apple duhet t’u ofrojë përdoruesve dhe zhvilluesve të aplikacioneve akses të lirë në tregje alternative të aplikacioneve – dhe se Apple ka shkelur këtë rregull.
Ndërkohë, gjoba ndaj Meta kishte të bënte me mënyrën se si kompania trajtonte “cookies” – fragmente kodi të integruara në faqet e internetit që mbledhin informacion mbi përdoruesit. Meta prezantoi një model të quajtur “prano ose paguaj” në Facebook dhe Instagram, ku përdoruesit duhet të zgjidhnin midis lejimit të cookies për t’i ndjekur ose pagesës së një abonimi mujor.
Komisioni vlerëson se ky model nuk u lejonte përdoruesve të jepnin pëlqimin e tyre në mënyrë të lirë për mënyrën se si përdorej të dhënat e tyre. Në të dy rastet, Komisioni theksoi se madhësia e gjobës reflekton “rëndësinë dhe kohëzgjatjen e mospërputhjes”. Të dy kompanitë kanë 60 ditë kohë për të respektuar vendimet, përndryshe rrezikojnë gjoba të tjera.
“Apple dhe Meta nuk kanë përmbushur kërkesat e Aktit për Tregjet Digjitale, duke zbatuar masa që rrisin varësinë e përdoruesve dhe bizneseve nga platformat e tyre,” tha Komisionerja Teresa Ribera. “Si rezultat, kemi ndërmarrë veprime të vendosura, por të balancuara, ndaj të dy kompanive, bazuar në rregulla të qarta dhe të parashikueshme.”
Apple reagoi duke thënë se Komisioni kishte marrë “një sërë vendimesh që janë të dëmshme për privatësinë dhe sigurinë e përdoruesve tanë, të dëmshme për produktet, dhe që na detyrojnë të japim teknologjinë tonë falas.”
Gjithashtu akuzoi Komisionin se “[ndryshoi] rregullat e lojës” gjatë takimeve të tyre. Meta, nga ana tjetër, deklaroi se ky vendim nënkupton që kompanitë kineze dhe evropiane lejohen të operojnë me standarde të ndryshme nga ato që vlejnë për bizneset amerikane.
“Kjo nuk ka të bëjë vetëm me një gjobë; vendimi i Komisionit që na detyron të ndryshojmë modelin tonë të biznesit, në thelb imponon një tarifë prej miliarda dollarësh ndaj Meta-s, ndërkohë që na detyron të ofrojmë një shërbim më të dobët,” thuhet në deklaratën e kompanisë./ bbc
