LIGJET E BIZNESIT
Një tjetër betejë teknologjike po ndez rivalitetin mes Lindjes dhe Perëndimit. DeepSeek, startup-i kinez i inteligjencës artificiale, është përballur me ndalime të menjëhershme në disa vende, duke përfshirë Korenë e Jugut, Australinë dhe Tajvanin. Shkaku? Frika për sigurinë kibernetike dhe menaxhimin e të dhënave të përdoruesve.
Çfarë është DeepSeek?
DeepSeek është një chatbot i fuqizuar nga inteligjenca artificiale, i zhvilluar nga kompania me të njëjtin emër në Hangzhou, Kinë. Versioni i tij më i fundit, DeepSeek R1, ka tërhequr vëmendje të madhe për shkak të kostos së ulët të zhvillimit, vetëm 6 milionë dollarë për “trajnimin” e modelit, krahasuar me mbi 100 milionë dollarë që OpenAI shpenzoi për GPT-4.
Efekti i tij në treg ishte i menjëhershëm: vetëm disa ditë pas lançimit, aplikacioni u ngjit në krye të Apple App Store, ndërsa vlera e aksioneve të Nvidia ra me 17%, duke i shkaktuar gjigantit amerikan një humbje prej 600 miliardë dollarësh në kapitalizimin e tregut.
Cilat vende e kanë ndaluar DeepSeek dhe pse?
SHBA – Agjencitë qeveritare amerikane, përfshirë NASA-n dhe Marinën Amerikane, janë kundër përdorimit të DeepSeek për shkak të shqetësimeve mbi sigurinë kibernetike dhe mbrojtjen e të dhënave. Ata dyshojnë se platforma mund të mbledhë të dhëna të ndjeshme dhe t’i transmetojë tek autoritetet kineze.
Koreja e Jugut – Qeveria ka ndaluar përdorimin e DeepSeek në institucionet publike, duke përmendur rreziqet e privatësisë dhe mungesën e transparencës në mënyrën se si përpunohen të dhënat e përdoruesve.
Australia – Departamenti i Mbrojtjes Australiane ka urdhëruar një ndalim të plotë të aksesit në DeepSeek për punonjësit e qeverisë. Autoritetet kanë theksuar se modeli mund të përbëjë një rrezik për sigurinë kombëtare, veçanërisht për sektorin e mbrojtjes dhe inteligjencës.
Tajvani – Duke qenë në një marrëdhënie të tensionuar me Kinën, Tajvani ka marrë një qëndrim të fortë kundër DeepSeek, duke e ndaluar në institucionet shtetërore për të parandaluar rrjedhjen e mundshme të informacionit të ndjeshëm.
Italia – Autoriteti i mbrojtjes së të dhënave në Itali ka nisur një hetim mbi mënyrën se si DeepSeek trajton të dhënat personale të përdoruesve. Ky shqetësim është në linjë me masat e mëparshme që vendi mori kundër ChatGPT për arsye të ngjashme.
A do të pasojnë ndalimet edhe te vendet e tjera?
Me SHBA-në që diskuton një projektligj për ndalimin e DeepSeek, dhe me shqetësimet globale në rritje mbi ndikimin e Kinës në teknologjinë AI, është e mundur që edhe vende të tjera të ndjekin të njëjtën rrugë. Pyetja që mbetet është: a është DeepSeek një rrezik real për sigurinë globale, apo është ky një tjetër kapitull në luftën e gjatë teknologjike mes Kinës dhe Perëndimit?/ ALJAZEERA
