Mbledhja dhe trajtimi i mbetjeve shtëpiake

Analizë nga Instituti i Bashkive të Shqipërisë

“Ne rekomandojmë vëmendje të shtuar sidomos në ndërtimin e skemave të menaxhimit të integruar të mbetjeve, të investohet në ndërgjegjësim dhe eduktim, të ndërtohen mekanizma dhe skema të ndarjes dhe veçimit të mbetjeve në burim, të investohet për riciklimin dhe ekonominë qarkulluese, të ndërtohen mekanizma lehtësues për tranportimin e mbetjeve në pikat fundore si djegësat apo landfillet legale”

Viti 2023 ishte vit i mbarë përsa i përket vizitorëve dhe turistëve. Përpos anës pozitive në funksion të ekonomisë dhe turizmit, këto statistika përbëjnë një sfidë të madhe në aspektin e menaxhimit të mbetjeve urbane, duke shtuar edhe më shumë presionin me sistemet e brishta të bashkive në vend.

Në këtë kontekst është më rëndësi dhe nisja e dy projekteve të rëndësishme për sistemin e menaxhimit të mbetjeve urbane të mbështetur anga BE, GIZ, dhe AFD me vlerë 31 Milion EUR.

Kjo asistencë do të mbështesë ekonominë qarkulluese në fushën e menaxhimit të mbetjeve dhe do të ndihmojë infrastrukturën fizike ne Qarkun e Gjirokastrës dhe Kukësit15.

Gjatë 2023, situata në Shqipëri me raportimin e të dhënave parashikon një vetëdeklarim nga bashkitë direkt pranë Agjencisë Kombëtare të Mjedisit (AKM) (bazuar në VKM nr. 687/2015 ndryshuar me VKM nr. 538/2021). AKM ka një bazë të konsoliduar të të dhënave për menaxhimin e mbetjeve të mbledhura nga bashkitë si dhe nga industritë që kanë ndikim në mjedis.

AKM ka detyrimin të verifikojë të dhënat e deklaruara/raportuara nga bashkitë dhe më pas ngarkohet në Regjistrin e Çlirimit dhe Transferimit të Ndotësve dhe përgatit raportin vjetor dhe më tej e ndajnë me Ministrinë e Turizmit dhe Mjedisit si dhe me institucione të tjera qendrore, njësitë e qeverisjes vendore dhe Instituti Kombëtar i Statistikave.

Gjatë 2023, nuk ka informacion nëse bashkitë kanë dorëzuar sipas legjislacionit dhe VKM përkatëse të dhënat pranë AKM brenda datës 31 Janar 2023. Megjithatë autorët, duke iu referuar statistikave të peshimit të mbetjeve në 2022 për secilën bashki dhe rritjes së numrit të përgjithshëm të turizmit nga 7.5 milionë (2022) në 10 milionë (2023) mund të evidentojnë se sasia e përgjithshme e mbetjeve të gjeneruara në nivel vendor vlerësohet me shumë se 705.304 mijë tonë të raportuara në 2022.