LIGJET E BIZNESIT
Ish ministri i Financave Arben Malaj ka reaguar pas publikimit të të dhënave zyrtare të Ministrisë së Financave mbi ecurinë e të ardhurave dhe shpenzimeve buxhetore në 7-mujorijn e këtij viti. Në një postim në facebook. Malaj shpjegon se cfarë fshihet pas shifrave, ku u raportua rritje e të ardhurave dhe mos realizim i shpenzimeve buxhetore, kryesisht investimeve.
“Koncepti “suficit buxhetor” kur investimet publike janë realizuar në 7 muaj vetëm 24 % është dëmtues për multiplikatorun e shpenzimeve dhe investimeve. Suficiti buxhetor që vjen kryesisht nga mos realizimi i investimeve publike është një tregues që ben krenar ndonjë ministër finance”, argumenton Malaj.
Postimi i plotë i Arben Malaj në facebook:
E para, duhet të heqim dorë nga analiza e buxhetit si nje tabele aritmetikore.
Buxheti duhet te vleresohet si nje mbeshtetes I politikave kombetare dhe sektoriale.
Treguesit macro duhet te jene pjese e strategjise zhvillimit te qendrueshem, kuadrit macro ekonomik afatgjate, programit , buxhetor afatmesem dhe buxhetit vjetore ku detajohen treguesit nje vjecare sipas tabeles se konsoliduar.
Ne krahun e te ardhurave. Ka disa shifra pozitive qe duhen vleresuar.
Meqenese se ato i detajojne ne menyre te palodhshme disa gazetare, po preferoj te jem me i dobishem ne informimin publik, duke u fokusuar tek pikat e dobta te 7 mujorit 2024.
Duhen:
- Politike tatimore qe nxisin interesin per pune dhe biznes.
- Politika tatimore qe nuk demtojne klasen e mesme dhe politika tatimore qe mveshresin kohezionin social.
Po te mbajme parasysh se rritja me madhe e te ardhurave tatimore vjen nga tatimi vleres se shtuar.
Atehere kjo rritje e larte e te ardhurave nga TVSH, eshte rritje varferuese, sepse rritja e cmimit te shportes dhe rritja e inflaconit te pensionisteve ka ulur fuqine reale te pensioneve pagave dhe pagesave buxhetore kunder papunesise dhe varferise.
Renia e fitimeve te biznesit eshte nje ogur jo I mire, edhe sikur te kompesohet nga tejkalimet ne zerin e tjere.
Kjo sepse renia e fitimeve te kompanive kur raportohet nje rritje ekonomike mbi parashikimin, sinjalizon probleme ose ne goditjen e tyre nga faktore sic eshte kursi kembimit I cili duhet amortization nga rritja e produktivitetit.
Por rritja e produktivitetit kerkon investime teknologjike, te cilat behen te veshtira per tu financuar nga vete biznesi, sidomos kur fitimet e tyre bien.
Rritja e te ardhurave te Bashkive nga lejet e ndertimit nuk eshte e qendrueshme.
FMN keshillon qe te behet kujdes me zgjerimin e bazes se tatimeve vendore dhe sidomos nje kontroll I rrepte I shpenzimeve operative dhe eficences se investimeve te tyre
Koncepti “suficit buxhetore” kur investimet publike jane realizuar ne 7 muaj vetem 24 % eshte demtues per multiplikatorun e shpenzimeve dhe investimeve.
Suficiti buxhetore qe vjen kryesisht nga mos realizimi I investimeve publike eshte nje tregues qe bene krenare ndonje minister finance.
Treguesi kontradiktor qe paskemi suficit buxhetore te ndjeshem dhe kemi rritje te kostos se deficitit buxhetore dhe borxhit publik kerkon nje analize profesionale, kemi planifikim jo realistic apo sic the thekson kolegu Broka, ka te dhena per tendencen ne rritje te kostos se deficitit buxhetore dhe borxhit publik.
Ky risk duhet ndjekur me kujdes sepse krijon presione per shkurtime buxhetore.
Spodtimi innvestimeve publike ne fund te vititbrrit riskun per te ulur colesone e ture ose rrit presione edhe korruptive per te bere pagesa ne avance.
Pra pa situacionet perkatese, qe duhet te auditohen.
Mund te kete edhe elemente te tjere te buxhetit qe kerkojne analiza te metejshme.
