Zbulohet në Turqi “buka më e vjetër në botë”, që daton 8600 vjet më parë!

Një strukturë furre e shkatërruar u gjet në një zonë të quajtur “Mekan 66”, plot me shtëpi ngjitur me tulla, në sitin arkeologjik të Çatalhöyük në provincën jugore turke të Konia, sipas Qendrës së Kërkimit dhe Aplikimit të Shkencës dhe Teknologjisë në Universitetin Necmettin Erbakan të Turqisë (BİTAM).

Rreth furrës, arkeologët gjetën grurë, elbi, fara bizele dhe një mbetje të rrumbullakët, “sfungjere” në madhësinë e palmës, thuhet në një deklaratë për shtyp gjatë kësaj jave. Analizat përcaktuan se mbetje organike ishte bukë 8600-vjeçare, e papjekur dhe e fermentuar.

Imazhet e mikroskopit elektronik të skanimit treguan hapësira ajrore në mostër, me shikimin e kokrrave të niseshtës “duke eliminuar dyshimet tona”, tha në njoftimin biologu Salih Kavak, një pedagog në Universitetin Gaziantep në Turqi.

Ai shtoi se analizat zbuluan kimikate të gjetura në bimë dhe tregues të fermentimit. Mielli dhe uji ishin përzier, ndërsa buka ishte përgatitur pranë furrës dhe u mbajt për pak kohë. “Është një zbulim emocionues për Turqinë dhe botën,” tha Kavak.

Lënda organike si druri ashtu edhe buka ruheshin nga balta e hollë që mbulonte strukturën, sipas Türkcan.

Çatalhöyük, i cili është një vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, ishte shtëpia e afërsisht 8,000 njerëzve gjatë periudhës neolitike, midis 10,000 para Krishtit deri në 2,000 pes, dhe është një nga vendet e para të urbanizimit në botë, sipas BITAM.

Hulumtimet në vendin e ruajtur mirë kanë zbuluar planimetri të veçanta të banesave dhe veçori të gjera si piktura murale dhe relieve që bëjnë që ai të konsiderohet “vendbanimi më domethënës njerëzor që dokumenton jetën e hershme bujqësore të një komuniteti neolitik”, sipas faqes së internetit të UNESCO-s.