Pas një viti intensiv pune me Kuvendin e Shqipërisë, Fondacioni Westminster për Demokraci ka prezantuar metodologjitë e Kontrollit Post-Legjislativ dhe Vlerësimit Preventiv të Korrupsionit si dy mjete për të mbështetur parlamentin në përmirësimin e funksionit të tij legjislativ dhe mbikëqyrës.
Hartimi i këtyre modeleve është financuar nga Britania e Madhe, me ekspertizën e Fondacionit Westminster për Demokraci dhe bazohet në praktikat më të mira ndërkombëtare dhe të Britanisë së Madhe për kontrollin parlamentar dhe luftën kundër korrupsionit.
Në aktivitetin “Rritja e rolit të legjislacionit dhe mbikëqyrjes së Parlamentit në Shqipëri”, ku u bë edhe prezantimi i dy metodologjive ishin të pranishëm kryerja e Kuvendit, Lindita Nikolla, ambasadori i Mbretërisë së Bashkuar, Alastair King-Smith, ish-deputeti i Partisë Laburiste, John Grogan dhe ish-deputeti i Partisë Kombëtare Skoceze, Stephen Gethins, deputetë të Parlamentit të Shqipërisë, përfaqësuesit të administratës së Kuvendit, përfaqësues të shoqërisë civile etj. .
Aktivitetin e çeli Valbona Kuko, drejtore e Fondacionit Westminster për Demokraci për Shqipërinë, e cila vlerësoi rëndësinë që kanë për demokracinë e vendit këto dy metodologji.
Ndërkohë që në fjalën e saj, kryetarja e Kuvendit, Lindita Nikolla, nënvizoi se Mbretëria e Bashkuar është një partner strategjik për Shqipërinë dhe po jep një mbështetje të madhe politike, teknike e financiare, edhe përforcimin e kontrollit legjislativ dhe fuqizimin e funksioneve të tjera të Kuvendit.
“Këto dy instrumente të reja: Kontrolli Post-Legjislativ dhe Vlerësimit Preventiv i Korrupsionit janë të rëndësishëm për të siguruar transparencën parlamentare dhe gjithë përfshirjen e konsultimin me shoqërinë civile. Të dy këta mekanizma ngushtojnë asimetrinë midis investimeve njerëzore dhe institucionale për përgatitjen e kuadrit ligjor dhe mbikëqyrjes parlamentare, me verifikimin në praktikë të rezultateve të tyre”, deklaroi Nikolla.
Jorida Tabaku, kryetare e Komisionit për Çështjet Evropiane, duke iu referuar përvojës konkrete të shqyrtimit të ligjit për turizmin, nënvizoi se, “mund të rrisim fuqinë e parlamentit, duke ushtruar kontrollin antikorrupsion. Kjo duhet bërë si pjesë normale e punës tonë, duke rritur kapacitetet e Kuvendit. Duhet vullnet politik për të gjitha rekomandimet që ne japim. Është koha që ky proces të shtrihet në gjithë komisionet parlamentare, për ta kthyer në një metodikë pune, pjesë e kalendarit të përditshëm të komisioneve”.
Eduard Shalsi, kryetar i Komisionit të Ekonomisë dhe Financave, duke sjellë përvojën e shqyrtimit të ligjit për lojërat e fatit, u shpreh se, “vlerësoj qëllimin e këtij takimi. Kuvendi, edhe pse jo me një metodologji të integruar, e ka ushtruar këtë funksion herë pas here, mbështes rëndësinë e vlerësimit të legjislacionit dhe vlerësimit preventiv të korrupsionit, nëpërmjet një metodologjie të integruar.
Gjatë aktivitetit diskutuan gjithashtu zoti Franklin De Vrieze, Drejtor i Praktikës në Fondacion, zonja Cristina Ciubotaru, eksperte ndërkombëtare dhe ekspertë të tjerë. Ndërkohë që vlerësime u dhanë edhe nga përfaqësuesit e shoqërisë civile.
Cfarë janë metodologjitë e Kontrollit Post-Legjislativ dhe Vlerësimit Preventiv të Korrupsionit?
Kontrolli Post-Legjislativ (PLS) është një praktikë e monitorimit dhe vlerësimit mbi zbatimin e ndikimit të ligjeve, me qëllim të qytetarët të përfitojnë në mënyrë t synuar nga ligjvënësit.
PLS shpesh kryhet nga komisionet parlamentare. Fondacioni Westminster për Demokraci ka ndihmuar parlamentet në mbarë botën të jenë pionierë në Kontrollin Post-Legjislativ, duke përfshirë Shqipërinë.
Fondacioni i ka përqendruar përpjekjet e veta në përmirësimin e procesit legjislativ të Parlamentit, si dhe për të mbështetur këtë institucion në zhvillimin dhe zbatimin e mekanizmave parandalues të korrupsionit.
Në këtë kuadër, Vlerësimi Preventiv i Korrupsionit që është edhe metodologjia e dytë, njihet si një mekanizëm i ri, i cili shqyrton nëse projektligjet përmbajnë rrezik për korrupsion dhe konsiderohet kyc në sigurimin e hartimit cilësor të ligjeve në interes të publikut.
Fondacioni Westminster për Demokraci po zbaton projektin “Rritja e llogaridhënies së qeverisë përmes një Parlamenti më reagues”, financuar nga FCDO përmes Ambasadës së Mbretërisë së Bashkuar në Tiranë.
Qëllimi i këtij projekti është të mbështesë Parlamentin të ushtrojë në mënyrë efektive rolet e tij për të parandaluar korrupsionin, ndikimin e padrejtë dhe ndërhyrjen politike në proceset demokratike.
