LIGJET E BIZNESIT
Udhëheqësi konservator grek, Kyriakos Mitsotakis, ka mposhtur rivalin e tij të qendrës së majtë, në zgjedhjet e dyta brenda një muaji dhe tha se ai, ka një “mandat të fortë” për të ecur më shpejt në rrugën e ndryshimit.
Partia e tij Demokracia e Re (ND), fitoi 40.5% të votave kombëtare, pothuajse 23 pikë përpara partisë Syriza, të Alexis Tsipras. Ai mundi Syrizën në maj, por thirri zgjedhje të reja në një përpjekje për të fituar shumicën.
“ND është sot partia më e fuqishme e qendrës së djathtë në Europë,” u tha ai mbështetësve në Athinë.
Mitsotakis, i cili u betua si kryeministër, është merita për kthimin e suksesshëm të ekonomisë greke drejt stabilitetit dhe rritjes, pas një krize të rëndë borxhi dhe tre paketave ndërkombëtar shpëtimi.
Megjithëse shumë grekë po luftojnë me krizën e kostos së jetesës, votuesit zgjodhën të qëndrojnë me partinë, që premton taksa më të ulëta dhe përmirësim të shëndetit publik.
Votimi erdhi 11 ditë pas një tragjedie me varkë të emigrantëve pranë Greqisë, në të cilën mendohet se kanë vdekur rreth 500 njerëz. U mbajtën tre ditë zi, megjithatë fatkeqësia pati pak ndikim në fushatë, dhe grekët votuan për ruajtjen e stabilitetit ekonomik.
“Njerëzit na kanë dhënë një shumicë të sigurt,” tha z. Mitsotakis ndërsa shtrirja e fitores së tij u bë e qartë. “Reformat e mëdha do të shkojnë përpara shpejt.”
Muajin e kaluar, partia e tij nuk kishte një shumicë në parlamentin prej 300 vendesh dhe vendimi i tij për të zgjedhje të tjera, në një përpjekje për të formuar një qeveri të qëndrueshme dhe njëpartiake, u shfajësua nga rezultati i së dielës.
Sipas rregullave greke për zgjedhjet e dyta, partisë më të madhe i jepet një bonus nga 20 deri në 50 vende. Me më shumë se 40% të votave, Demokracia e Re fitoi 50.
Zoti Mitsotakis tha se nuk mund të premtonte mrekulli, por se Demokracia e Re kishte “qëllime të larta”, për të shndërruar Greqinë, me shërbim shëndetësor dhe arsim më të mirë publik.
Syriza e qendrës së majtë të ish-kryeministrit Alexis Tsipras, ishte mundur plotësisht në zgjedhjet e para dhe humbi terren në të dytat, me më pak se 18% të votave. Ai zbuti spekulimet se do të jepte dorëheqjen, duke thënë se ky ishte një vendim i anëtarëve të partisë së tij.
Një nga historitë e mëdha të zgjedhjeve, ishte suksesi i një partie të sapokrijuar Spartane, e ekstremit të djathtë, e cila fitoi pothuajse 4.7% të votave, duke kaluar pragun e 3% për të hyrë në parlament.
Spartanët u shfaqën si një forcë politike vetëm këtë muaj, kur Gjykata e Lartë ndaloi një parti tjetër të ekstremit të djathtë, Grekët, dhe themeluesi i saj të burgosur, Ilias Kasidiaris.
Kasidiaris kishte qenë zëdhënësi i partisë neo-naziste Agimi i Artë, e cila u ndalua si organizatë kriminale dhe drejtuesve të saj, iu dhanë burgime të gjata.
Së bashku me nacionalisten Greke Solution dhe ultra-konservatore Niki (Fitorja), tre partitë e djathta të forta, fituan afërsisht 13% të votave dhe 34 vende.
Fitorja e siguruar nga Kyriakos Mitsotakis, 55 vjeç, ndaj Syriza-s së Alexis Tsipras, është një gjë e rrallë në politikën greke, pasi pak parti e rrisin pjesën e tyre pas një mandati të parë në detyrë.
Ai ia doli gjithashtu të tërheqë më shumë votues të rinj sesa rivali i tij. Partia e tij u ndihmua nga fragmentimi i votës së majtë; me PASOK-un socialist të caktuar për më shumë se 11% dhe KKE komuniste rreth 7%.
Pjesëmarrja ra me tetë pikë nga votimi i parë, në më pak se 53%.
Udhëheqësi konservator, ka shmangur një sërë krizash të dëmshme vitin e kaluar, duke përfshirë katastrofën hekurudhore dhe një skandal të përgjimeve, që rrëzuan shefin e inteligjencës dhe nipin e tij, i cili punonte si shefi i kabinetit të kryeministrit.
Greqia drejtohej nga një qeveri e përkohshme, kur anija me emigrantë u mbyt në brigjet jugperëndimore në orët e para të 14 qershorit.
Që nga kriza e emigrantëve, pikëpamjet e shumicës së votuesve grekë janë zhvendosur në favor të politikave më të rrepta dhe më konservatore, thotë Panos Koliastasis, asistent profesor i politikës në Universitetin e Peloponezit.
“Arsyeja i ka rrënjët në krizën e migracionit të vitit 2020 në lumin Evros, kur Turqia u përpoq të shtyjë mijëra emigrantë në territorin grek dhe qeveria Mitsotakis veproi me shpejtësi. Kështu që, pjesa më e madhe e publikut e percepton çështjen e migracionit, si një kërcënim të jashtëm ndaj sovranitetit kombëtar”. / BBC
