Shqiptarët rrisin borxhet pranë bankave, ish ministri: Merren për konsum, jo për investime

Edhe pse viti që lamë pas u shoqërua me krizën e çmimeve dhe ngadalësimin e aktivitetit ekonomik, kredia pranë sistemit bankar pësoi rritje. Sipas të dhënave të Bankës së Shqipërisë, stoku i kredisë në banka arriti në fund të 2022-it në 249.2 miliardë lekë, duke shënuar një rritje prej 26.4 miliardë lekë kundrejt një viti më parë.

Por për cfarë po merret kredi?

Sipas ish-ministrit të Ekonomisë Zef Preçi, “po mos të ishin shtuar borxhet, nuk do të thoshim që jemi në krizë. Borxhet merren për të mbajtur të njëjtin standard jetese, nga ana tjetër reflektojnë një lloj besimi te bankat ose pamundësinë për të investuar diku tjetër”.

Sipas tij, “është një situatë e pritshme për shifrat, po aq sa e diskutueshme për pasojat që krijon, qoftë në polarizimin e shoqërisë, qoftë edhe në funksionimin e ekonomisë. Bankat tona është e vërtetë që janë mirë të kapitalizuara, por po të shihni strukturën e kredive, një pjesë e huave shkojnë për të kompensuar atë që të punësuarit nuk marrin përmes pagave dhe formave të tjera të mbështetjes sociale”.

Ndërsa sipas ekspertit të tregjeve financiare, Artan Gjergji, kredia është marrë kryesisht për qëllime konsumi. “Duhet të kuptojmë se kemi një rritje të konsiderueshme të çmimeve, prandaj kredit e kanë shkuar për kredi konsumi në veçanti. Për të blerë një televizor para disa vitesh duheshin një sasi lekësh, sot duhen pak më tepër.  Nga impakti i tërmetit dhe pandemisë, ne nuk kryejmë më investime afatgjata, për shembull në pasuri të patundshme, sesa në kredi konsumatore, për shpenzime afatshkurtër brenda 12 muaj”, argumenton Gjergji.