LIGJET E BIZNESIT
Buxheti më i madh në histori do të jetë ai I viti të ardhshëm. Ministria e Financave dhe Ekonomisë ka publikuar projektbuxhetin 2023, ku shpenzimet do të arrijnë nivelin rekord të 5.3 miliardë euro, nga 4.9 miliardë euro të parashikuara këtë vit, me rishikimin e fundit.
Rritja e fortë e të ardhurave do të gjenerohet pjesërisht nga masa të reja fiskale, ku nga paketa e prezantuar do të vijnë 38 milionë euro shtesë, nga rritja e çmimeve 48 milionë euro shtesë, nga rritja e ekonomisë 140 milionë euro dhe nga miradministrimi 70 milionë euro të tjera.
Qeveria ka në plan ndërkohë rikthimin e basteve sportive nga 1 janari 2023, që pritet të sjellë nga taksat plot 2 miliardë lekë. Ndërsa prezantohet një taksim special për prodhuesit e energjisë elektrike që e kanë eksportuar atë jashtë vendit. Fitimet shtesë të këtyre kompanive, që kanë ardhur ekskluzivisht prej rritjes së çmimit në bursa do të tarifohen me 33%. Kjo taksë e veçantë pritet të sjellë në buxhet plot 71 milionë euro.
Në krahun e shpenzimeve, qeveria do të përdorë vetëm 225 milionë euro më shumë, ndërsa pjesa tjetër e të ardhurave do të përdoret për të ulur deficitin buxhetor. Sipas tabelave të Ministrisë së Financave, deficiti do të zbresë në 472 milionë euro, apo 2.6% të PBB-së, duke zbatuar kështu rekomandimin e Fondit Monetar Ndërkombëtar.
Ndërkohë, në një vit elektoral investimet publike, pa përfshirë programin e rindërtimit do të rriten me plot 200 milionë euro. Qeveria parashikon për krizën energjetike, edhe një grant shtesë për sektorin prej 102 milionë eurosh. “Shpenzimet Buxhetore për periudhën 2023-2025 do të mbështesin një nivel të lartë investimesh publike prej mesatarisht 5.2% të PBB duke u përqendruar në financimin e projekteve me rëndësi strategjike. Shpenzimet e planifikuara synojnë mbështetjen për dixhitalizimin dhe sigurinë kibernetike, finalizimin e projekteve të rrugëve nacionale, sigurinë kombëtare, mbështetjen e sektorit të ujit, shëndetësisë, arsimit dhe sektorit të bujqësisë dhe zhvillimit rural”, theksohet në relacionin që shoqëron projektbuxhetin 2023.
Sektorët prioritarë
Mbrojtja ndaj sulmeve kibernetike, sigurimi i energjisë elektrike, zgjerimi i prodhimit vendas dhe pandemia Covid do të jenë do të kenë vëmendje të shtuar vitin e ardhshëm.
Në projektbuxhetin 2023, të publikuar tashmë nga Ministria e Financave dhe Ekonomisë parashikohet që institucionet që do të ketë rritjen më të madhe të fondeve në dispozicion është Ministria e Mbrojtjes me 7.6 miliardë leke, si dhe ajo e Infrastrukturës dhe Energjisë me 7.3 miliardë lekë.
Mbrojtja do ta përdorë fondin shtesë për investime në armatime të reja dhe modernizim të sistemeve kompjuterike për forcat e luftimit. Ndërsa fonde shtesë do të ketë edhe për emergjencat civile.
Nga buxheti i infrastrukturës, rritja shkon tek transporti rrugor, ai detar, hekurudha dhe rrjetet e komunikacionit.
Ndërkohë, pas sulmeve kibernetike ndaj e-Albania, programi i qeverisjes digjitale do të rritet me gati 5 miliardë lekë. Më shumë para do të kenë edhe Ministria e Brendshme: 3 miliardë lekë më tepër, ajo e Financave dhe Ekonomisë 2.3 miliardë, Bujqësia 1.7 miliardë, Arsimi 1.5 dhe Shëndetësia rreth 1 miliardë lekë më tepër.
Pas grevës së pedagogëve, qeveria ka parashikuar një rritje të fondeve me 500 milionë lekë për arsimin universitar. Shtim më të lehtë fondesh në dispozicion parashikohet edhe për Shërbimin Informativ të Shtetit, Ministrinë e Drejtësisë e partitë politike, si mbështetje për zgjedhjet e përgjithshme vendore.
Nga ana tjetër, më pak para nga buxheti do të marrin disa dikastere si Ministria e turizmit dhe Mjedisit; Fondit Shqiptar i Zhvillimit që pritet t’i pakësohen 600 milionë lekë. Rreth 200 milionë lekë më pak parashikohen edhe për Ministrinë e Kulturës dhe atë Për Evropën e Punët e Jashtme.
