Aktualisht po zhillohet një spastrim masiv “stalinist” i inteligjencës sekrete ruse.
Ky aksion po vjen pasi më shumë se 100 agjentë u hoqën nga puna dhe kreu i departamentit përgjegjës për Ukrainën u dërgua në burg.
Në shenjë të zemërimit të Presidentit Putin për dështimet e pushtimit, rreth 150 oficerë të Byrosë Federale të Sigurisë (FSB) janë shkarkuar, duke përfshirë disa që janë arrestuar.
Të gjithë të dëbuarit ishin punonjës të Shërbimit të Pestë, një divizion i krijuar në vitin 1998, kur Putin ishte drejtor i FSB-së për të kryer operacione në vendet e ish-Bashkimit Sovjetik me synimin për t’i mbajtur ato brenda orbitës së Rusisë.
Ish-shefi i shërbimit, Sergei Beseda, 68 vjeç, është dërguar në burgun Lefortovo në Moskë pasi u vendos në arrest shtëpiak muajin e kaluar. Burgu u përdor nga NKVD, paraardhësi i KGB-së, për marrjen në pyetje dhe torturat gjatë Spastrimit të Madh të Stalinit të viteve 1930.
Pastrimi i FSB-së u raportua nga Christo Grozev, drejtor ekzekutiv i Bellingcat, organizatës hetimore që demaskoi dy helmuesit e Salisbury në 2018. Ai nuk zbuloi burimin e informacionit të tij.
Oficeri ishte shkarkuar për “raportimin e informacionit të rremë në Kremlin për situatën reale në Ukrainë përpara pushtimit”, tha ai.
“Mund të them se megjithëse një numër i konsiderueshëm i tyre nuk janë arrestuar, ata nuk do të punojnë më për FSB,” tha Grozev për Popular Politics, një kanal në YouTube për çështjet aktuale ruse.
Muajin e kaluar oficerët e FSB-së kryen gjithashtu kontrolle në më shumë se 20 adresa rreth Moskës të kolegëve të dyshuar se ishin në kontakt me gazetarët.
Beseda, i cili është nën hetim, po mbahet nën akuzën zyrtare për përvetësim. Megjithatë, në realitet, baza për arrestimin e tij është dështimi i pushtimit, teksa është fajësuar për inteligjencën e dobët në lidhje me situatën politike në Ukrainë.
Mendohet se ai është zëvendësuar nga zëvendësi i tij, Grigory Grishaev, 58 vjeç.
Andrei Soldatov, një ekspert i shërbimeve ruse të sigurisë, tha se me dërgimin e Besedës në Lefortovo, Putin u kishte dërguar një “mesazh shumë të fortë” elitave të tjera në Rusi.
“Unë u befasova nga kjo,” tha ai për The Times. “Putini mund ta kishte pushuar shumë lehtë ose ta kishte dërguar në ndonjë punë rajonale në Siberi. Lefortovo nuk është një vend i mirë dhe dërgimi i tij atje është një sinjal se sa seriozisht i merr Putini këto gjëra.”
Lefortovo, i cili është një burg i drejtuar nga FSB, ka një poligon nëntokësor me vrima plumbash të mbetura nga spastrimet e Stalinit, kur dhoma përdorej për ekzekutime masive.
Në një artikull për The Moscoë Times, Soldatov sugjeroi se ishte e mundur që Beseda të dyshohej se i kishte dhënë informacion CIA-s.
Para se të merrte shërbimin e pestë, Beseda punonte në kundërzbulim, një rol që përfshinte lidhje të ngushtë me stacionin e CIA-s në Moskë. Nëse ai do të ishte një agjent i dyfishtë, kjo do të shpjegonte dyshimet e Kremlinit se si inteligjenca amerikane kishte qenë kaq e saktë në ndërtimin e pushtimit.
Soldatov tha se ai nuk besonte se Beseda ishte një agjent i dyfishtë, por tha se këto fjalë që ishin përhapur i shërbenin qëllimeve të Putinit.
“Është mirë të mund të fajësosh për gjërat një tradhtar. Është një gjë shumë ruse për të bërë”, tha ai.
Në vitet para pushtimit, Shërbimi i Pestë kishte qenë aktiv në përpjekje për të destabilizuar Ukrainën përmes kultivimit të figurave politike pro-ruse dhe përpjekjeve për të nxitur trazira midis grupeve të ekstremit të djathtë në Ukrainën perëndimore.
Grozev tha se ai besonte se shërbimet ruse të sigurisë kishin shpenzuar “miliarda dollarë” në përpjekjet e dështuara për të siguruar mbështetje nga “klasa e dyshimtë politike” në Ukrainë në fillim të luftës.
“Nga viti 2014 e deri më sot, midis 140 dhe 150 oficerë të FSB-së kishin një buxhet të pakufizuar për të shpenzuar për rekrutimin e ukrainasve të çdo niveli,” tha ai në një diskutim me dy gazetarë nga Novaya Gazeta muajin e kaluar.
Grozev shtoi se shumë nga paratë u shpenzuan për të tërhequr rekrutët ukrainas me udhëtime të shtrenjta në Tajlandë, Qipro dhe Maldive. “Ishin para që ata nuk i fituan kurrë”, shtoi ai, duke iu referuar dështimit total të përpjekjeve të FSB-së për të nxitur trazira në Ukrainë.
