LIGJET E BIZNESIT
“Kjo është një histori nga më sfidueset për gazetarët në Shqipëri, ku krimi është kryqëzuar me politikën”, kështu e nis shkrimin e radhës për Shqipërinë Al Jazeera.
Al Jazeera shkruan se në Janar 2019, u shpërtheu një histori që e dërgoi vendin në kaos politik. Një seri përgjimesh- të publikuara nga gazetat BIRN Albania, Zëri i Amerikës, dhe më vonë gazeta gjermane BILD zbuluan se zyrtarë të lartë të qeverisë dhe anëtarët e grupeve të krimit të organizuar ishin përplasur për të manipuluar zgjedhjet lokale dhe kombëtare të vitit 2016 dhe 2017.
SHKRIMI I PLOTË
Marrëdhënia komode midis politikanëve dhe drejtuesve të grupeve kriminale nuk është saktësisht lajm për shqiptarët. Megjithatë, provat e korrupsionit dhe lidhjet midis politikës dhe krimit të organizuar nuk mund të vijnë, jo vetëm sepse shumica e mediave në vend nuk kanë dëshirë t’i prekin këto histori.
“Një nga çështjet këtu për sa i përket lirisë së mediave është se ka një klimë të vetë-censurimit midis gazetarëve. Ata marrin një punë në një stacion televiziv kryesor ose një gazetë dhe ata e dinë që shefi i tyre është i lidhur me qeverinë ose zotëron një ndërtim kompani që kërkon leje qeveritare ose diçka të tillë. Kështu që ata e dinë që duhet të shkelin me kujdes dhe të ndjekin një linjë editoriale të veçantë ose të qëndrojnë larg nga histori të caktuara sepse e dinë që puna e tyre mund të ikte kështu“, shpjegon Alice Taylor, një gazetare në Tiranë.
Një pjesë e vogël e gazetarëve që vazhdojnë të hulumtojnë për krimin dhe korrupsionin, e dinë se është bërë një përpjekje e rrezikshme gazetareske. Me shumë mund për të vazhduar, politikanë të moshuar, kriminelë ose të dy, ata kanë mësuar rrugën e vështirë që raportimi i tyre mund të ketë pasoja të rënda.
Në gusht 2018, shtëpia e gazetares Klodiana Lala, e cila ka hetuar dhe denoncuar fuqinë e grupeve të krimit të organizuar për më shumë se një dekadë, u qëllua me breshëri automatiku. Askush nuk u lëndua, por një mesazh i qartë u dërgua atë natë, ta trembte atë në heshtje.
“Ndërsa autoritetet përpiqen të argumentojnë se kjo gjuajtje ishte rezultat i një lloj mosmarrëveshjeje familjare, unë jam e bindur që nuk ka asnjë arsye tjetër që familja ime të jetë në shënjestër se raportimi im. Por sulmi nuk ka pasur asnjë efekt profesional. Kam mbuluar lëndë të vështira më parë dhe do të vazhdoj ta bëj këtë në vitet e ardhshme“, tha Lala për The Listening Post.
Pothuajse një vit pas sulmit, askush nuk ka marrë me përgjegjësi për të shtënat, dhe Besar Likmeta, redaktor i Birn Albania, besojnë se kjo është më e thellë.
“Ne dimë shumë pak për njerëzit që kanë kryer ato sulme. Sepse, për fat të keq nuk ka pasur një ndjekje të duhur siç premtoi Kryeministri në atë kohë,” tha Likmeta. “Unë mendoj se vullneti politik nga elita politike mungon. Ata nuk po mbështesin prokurorët e guximshëm dhe oficerët e zbatimit të ligjit për të gjetur se kush është përgjegjës për këtë lloj veprimi, sepse kjo gjithashtu mund të çojë tek ata.”
Nuk janë vetëm sulme fizike. Kërcënimet, ngacmimet në internet dhe fushatat e njollosura nga qeveria kanë provuar mjete efektive për të shtyrë edhe më shumë gazetarë drejt vetë-censurimit, duke lënë mediat saktësisht aty ku dëshiron administrata e kryeministrit Edi Rama: lakmi dhe në mëshirën e shtetit.
Johanna Hoes i Listening Post raporton nga Tirana për politikën, krimin, gazetarinë dhe ato pak reporterë që ende po mbulojnë një histori që fuqitë shqiptare që janë po përpiqen të vrasin.
